رقم خط فقر خانوار ۳نفره در تهران مشخص شد
یکی از اعضای هیات علمی مرکز پژوهش های مجلس گفت: از سال ۵۸ به بعد نرخ فقر رو به افزایش بوده و در سال ۱۳۹۰ به حدود ۲۰ درصد می رسد.
نگاهی به تحولات اقتصادی دهه گذشته نشان می دهد که با آغاز دور دوم تحریم های اقتصادی، جمعیت اقشار ضعیف ایران ۱۰ میلیون نفر افزایش یافته است.
در حال حاضر ۲۶ میلیون ایرانی زیر خط فقر زندگی می کنند. با وقوع این تحولات، سیاست گذاران با اختصاص بودجه های قابل توجه سعی در کاهش نرخ فقر داشته اند. اما تلاش های ذکر شده در این زمینه موفقیت آمیز نبوده است.
در چنین شرایطی بسیاری از اقتصاددانان بر این باورند که حرکت به سمت رشد اقتصادی پایدار و ایجاد مشاغل متنوع و باکیفیت یکی از مهمترین راهکارهای کاهش نرخ فقر در کشور است. با این حال سوالات مختلفی در رابطه با کیفیت فقر در ایران و راهکارهای کوتاه مدت برای مقابله با این پدیده وجود دارد. سید هادی موسوی نیک از اعضای هیات علمی مرکز پژوهش های مجلس، زهرا کاویانی از اعضای هیات علمی پژوهشگاه مجلس و عطیه وحیدمنش از اعضای هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران بررسی کردند. وضعیت فقر در ایران
در حال حاضر شاخص های مختلفی برای اندازه گیری فقر در کشورهای مختلف وجود دارد. به عنوان مثال، از اصطلاحاتی مانند فقر مطلق و فقر نسبی برای توصیف وضعیت فقر در یک کشور استفاده می شود.
در ابتدای این نشست زهرا کاویانی در خصوص مفاهیم این شاخص ها توضیحاتی ارائه کرد. به گفته وی، تفاوت اصلی بین فقر مطلق و فقر نسبی این است که فقر مطلق تحت تأثیر توزیع درآمد در یک کشور نیست و می توان گفت که استفاده از واژه مطلق در این شاخص ربطی به شدت ندارد. فقر در یک جامعه برای تعیین خط فقر مطلق ابتدا استانداردها با استفاده از روش هایی مانند هزینه نیازهای اساسی تعیین می شود. به عبارت دیگر در ابتدا مشخص می شود که دستیابی به حداقل نیازهای غذایی و غیرغذایی یک فرد مادام العمر چقدر هزینه دارد. پس از این محاسبه می توان گفت افرادی که کمتر از این مقدار خرج می کنند در فقر مطلق هستند.
بر اساس آخرین محاسبات، رقم برآورد شده خط فقر یک خانواده ۳ نفره در تهران در سال ۱۴۰۳ حدود ۲۰ میلیون تومان است. برخلاف خط فقر مطلق، توزیع درآمد در تعیین خط فقر نسبی بسیار مهم است. برای به دست آوردن این شاخص، میانگین یا میانه درآمد افراد جامعه با روش های مختلف محاسبه می شود.
در مرحله بعد خط فقر نسبی بر اساس درصدی از شاخص مرکزی در یک جامعه به دست می آید. به عبارت دیگر، هر چه جامعه ثروتمندتر باشد، خط فقر نسبی بالاتر است و هر چه جامعه فقیرتر باشد، خط فقر نسبی کمتر می شود. استفاده از این شاخص معمولاً در جوامع توسعه یافته ای که فقر مطلق ندارند و یا فقر مطلق بسیار پایین است حائز اهمیت است. در این جوامع، مردم علاوه بر درآمد، به رفاه سایر شهروندان نیز اهمیت می دهند.
شاخص فقر مطلق را می توان در مکان ها و زمان های مختلف مقایسه کرد در حالی که شاخص فقر نسبی چنین ویژگی را ندارد. علاوه بر این، فقر مطلق شاخصی است که به همه کشورها توصیه می شود این شاخص را به عنوان خط فقر رسمی خود محاسبه و استفاده کنند. از این شاخص در سیاست های مربوط به حداقل دستمزد و سیاست های مالیاتی و یارانه ای نیز استفاده می شود.
