رویای هسته‌ای عراق با مهندسی چینی؛ آیا اژدهای زرد جا پای آمریکا می‌گذارد؟

هنگامی که تنش ها برنامه هسته ای هسته ای ایران را افزایش داده است ، رئیس کمیسیون انرژی اتمی عراق (IAEC) یک مرحله نمادین و استراتژیک را اعلام کرد: تأسیس اولین راکتور هسته ای عراقی با پشتیبانی احتمالی چینی. این تحول ادعا شده ، که هنوز به طور رسمی توسط دولت های عراق و چین تصویب نشده بود ، در یک دوره بحرانی مطرح شد ، به خصوص پس از آنکه اسرائیل و ایالات متحده ماه گذشته به مؤسسات هسته ای ایران تجاوز کردند.

با توجه به نگرانی روزافزون در مورد گسترش تعامل هسته ای در منطقه ، بغداد مشخص کرده است که هدف آن برای پروژه صلح آمیز و آموزشی است. با این حال ، این ابتکار بحث های طولانی مدت در مورد چالش های عراق برای استقلال انرژی را احیا کرده است. اگرچه بعید است که انرژی هسته ای بغداد در آینده نزدیک برق را تأمین کند ، همکاری احتمالی با چین یک گام بزرگ است ، زیرا سؤالات مهم در مورد توانایی عراق برای تحکیم یک موقعیت مستقل در یک منطقه بی ثبات مطرح می شود.

شیمی اصلی برای معیشت

عراق توسعه برنامه هسته ای خود را برای اولین بار در دهه ۱۹۸۰ آغاز کرد و کمیسیون انرژی اتمی آن در سال ششم تأسیس شد. این تلاش ها در دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ شتاب گرفت و بغداد سرمایه گذاری های جدی در زیرساخت های اتمی خود از جمله ساخت راکتور فرانسوی Osrak انجام داد. با این حال ، این تسهیلات در ۹ در طول ۹ در طی عملیات هوایی اپرا توسط اسرائیل از بین رفت.

صدام حسین ، رئیس جمهور پس از آن -یراکیان ، صدام حسین ، از جاه طلبی های هسته ای خود دست کشید و غنی سازی اورانیوم را برای توسعه این توانایی گرفت. اما تلاش های وی ناکام بوده و مظنونان مرتبط با حمله ایالات متحده در جنگ خلیج فارس مورد حمله قرار گرفتند. تحول هسته ای سپس تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEO) برچیده شد ، که در سال ۲۰۰۸ عراق را به عنوان “عدم برنامه هسته ای فعال” توضیح داد.

دولت جورج دبلیو بوش با استناد به بازگشت برنامه هسته ای عراق ، آن را یکی از دلایل اصلی حمله این کشور ذکر کرد. با این حال ، هیچ مدرکی مبنی بر وجود سلاح های هسته ای یا حتی زرادخانه های شیمیایی که ادعا می کردند منابع سرویس مخفی ایالات متحده و انگلیس هستند ، وجود ندارد.

با وجود دو دهه ، هر اشاره ای به برنامه هسته ای عراق در سطح منطقه ای هنوز هم حساس و مشکوک است. به خصوص از اسرائیل و عربستان سعودی.

اتمها برای صلح

اعلام همکاری های بین المللی توسط رئیس کمیسیون انرژی هسته ای عراق ، که هدف آن روشن شدن اعتبار گذشته بود ، ارائه شد. براساس گزارش ها ، مرکز تحقیقات هسته ای Al -Tawaiti که در سال ۲۰۰۸ توسط اسرائیل بمباران شد ، اکنون به طور رسمی آزادانه از خطر تابش اعلام شد و راه را برای همکاری های احتمالی با چین هموار کرده است.

در مرحله اول پروژه پیشنهادی ، یک راکتور آموزشی هسته ای برای آموزش دانشگاهی در زمینه فیزیک هسته ای و علوم تابش ساخته شده است. اگرچه این ایده هنوز در حال انجام است ، اما همچنین می توان راکتورهای مدولار کوچک را برای تولید برق با کمک روسیه تولید کرد.

اگرچه هدف از این راکتور آموزشی تولید برق نیست ، اما ساخت آن از نظر سیاسی مهم است. این پروژه پیشرفت فنی نیست ، بلکه بازسازی زیرساخت های علمی ملی عراق ، تأکید بر قانون فناوری و آموزش نسل جدیدی از متخصصان داخلی است. سه مؤلفه مهم برای بازسازی اقتدار دولت عراق پس از دهه ها فروپاشی نهادی.

در سطح خانه و منطقه ای ، این پروژه می تواند تلاشی برای احیای چهره دولت عراق باشد. در سطح بین المللی ، این مرحله می تواند به عنوان یک چرخش استراتژیک به سمت شرق تلقی شود و پیوند با چین را تقویت کند. نشانه ای از آرزوی روزافزون برخی از تصمیمات سیاسی اصلاح طلب عراقی -سازندگان برای متنوع سازی در شرکای جهان فراتر از میانجیگری بین ایران و آمریکا.

اژدهای هسته ای

در صورت اجرای این پروژه ، چنین پروژه آموزشی برای پکن نیز مهم است. موقعیت اصلی چین در چنین پروژه ای باید به عنوان بخشی از استراتژی ماکروست آن به منظور تحکیم تأثیر در غرب آسیا از طریق دیپلماسی فناوری ، همکاری علمی و سرمایه گذاری های بلند مدت مشاهده شود. این مدل ، به ویژه بر خلاف مدل غربی ، که اغلب با مداخلات نظامی و شرایط سیاسی همراه است ، برای بازیگران منطقه ای جذاب تر است.

چین با سرمایه گذاری در ساخت یک راکتور آموزشی در بغداد ، چین به عنوان بازیگر اصلی در یکی از حساس ترین مناطق ژئوپلیتیکی جهان عمل خواهد کرد. این عمل را می توان به عنوان نقش چین به عنوان واسطه و شریک مورد تجزیه و تحلیل قرار داد ، بازسازی در منطقه قابل تجزیه و تحلیل است. از جمله میانجیگری بین ایران و عربستان سعودی در سال دوم و رو به رشد روابط با عراق ، قطر و امارات متحده عربی.

در این زمینه ، تعامل چین با بغداد ، که همیشه تحت تأثیر ایالات متحده بوده و روابط تاریخی با تهران دارد ، می تواند تعادل استراتژیک در منطقه را تغییر دهد. در این معادله ، پکن نه تنها زیرساخت های فنی و دانش تخصصی را ارائه می دهد ، بلکه به عنوان یک بازیگر منطقی نیز می تواند در محاصره اتحادیه های استراتژیک آینده منطقه نقش داشته باشد.

راه حلی برای انرژی یا جاه طلبی استراتژیک؟

راکتور آموزشی یک راه حل فوری برای بحران انرژی مزمن در عراق ارائه نمی دهد. با این حال ، چنین پروژه ای می تواند افق های علمی ، سیاسی و فنی طولانی مدت را برای عراق ترسیم کند. سیاست اصلی طولانی مدت ، اگر بلافاصله ، عواقب سیاسی مستقیم داشته باشد. موضع ژئوپلیتیکی عراق این بازیگر را بین تهران ، تل آویو و واشنگتن در مرکز تنش های منطقه قرار داده است.

در چنین شرایطی ، تلاش برای احیای برنامه هسته ای عراق از عدم اطمینان استراتژیک برخوردار است و به نظر می رسد خطرناک است. از یک سو ، این پروژه می تواند به عنوان یک بازسازی نهادی ، نوسازی تکنولوژیکی و حاکمیت ملی تلقی شود و از طرف دیگر می توان آن را به عنوان یک عامل استرس زا در منطقه دانست. در نهایت ، همکاری هسته ای عراق و چین احتمالاً فراتر از یک پروژه تحقیقاتی خواهد بود.

این همکاری باید به عنوان گامی در جهت بازسازی فنی و تقویت حاکمیت ملی عراق تلقی شود. برای چین ، چنین فرایندی در راه تحکیم موقعیت استراتژیک خود در منطقه غرب آسیا است. منطقه ای که یکی از مراکز بی ثبات در سراسر جهان است. برای کشورهای همسایه و قدرتهای جهانی ، این نشانه ای از کمبود عمیق در دیدگاه ژئوپلیتیکی منطقه خواهد بود.