رکورد تیم ملی در آسیا دست نخورده ماند

هجدهمین دوره جام ملت های آسیا از روز جمعه با بازی قطر و لبنان آغاز شد اما برای فوتبال دوستان ایرانی تب جام ملت ها با بازی با فلسطین بالا گرفت. حضور ایران در این رقابت ها تحقق یکی از آرزوهای فوتبالی آنهاست.

تیم ملی ایران در حالی وارد این رقابت ها می شود که پس از سال ها ناکامی به دنبال چهارمین قهرمانی است. تیم ملی با سه قهرمانی متوالی در این رقابت ها رکوردی خاص و منحصر به فرد دارد که بعید به نظر می رسد توسط تیم دیگری تکرار یا شکسته شود اما از آخرین قهرمانی یاک های ایرانی بیش از ۴۷ سال از این مسابقات می گذرد و چندین نسل از فوتبالدوستان ایران، قهرمانی تیم ملی کشورشان را ندیده اند و حسرت این قهرمانی را دارند.

اما حضور ایران در مسابقات جام ملت های آسیا نکات آماری و تلخ و شیرین دیگری هم دارد:

از هفده دوره این رقابت ها، تیم ملی در سه دوره نخست به میزبانی هنگ کنگ، کره جنوبی و رژیم اشغالگر قدس شرکت نکرد. ایران در جام جهانی ۱۹۵۶ و ۱۹۶۴ در مرحله مقدماتی حضور نداشت و در مرحله مقدماتی جام جهانی ۱۹۶۰ شکست خورد و به رقابت های اصلی راه پیدا نکرد.

تیم ملی ایران با سه قهرمانی متوالی در سال های ۱۹۶۸، ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶ از این حیث رکورددار است که از این سه بار، ایران دو بار میزبانی مسابقات را بر عهده داشت و در سال ۱۹۷۲، تایلند میزبان مسابقات بود.

تیم ملی ایران پس از ژاپن و عربستان سومین تیم پرافتخار این دوره از مسابقات است که دارای سه قهرمانی، ۵ مقام سوم و یک مقام چهارمی است. تیم ایران از سال ۶۸ تا به امروز در چهارده دوره متوالی این مسابقات شرکت کرده و رکورددار تعداد بازی، برد و گل زده است.

تیم ملی ایران پس از سه قهرمانی متوالی در جام ملت ها، شش بار به نیمه نهایی رسیده و شکست خورده و چهار بار در مرحله یک چهارم نهایی حذف شده است.

تنها باری که تیم ملی ایران در مرحله گروهی جام ملت‌ها حذف شد، در مسابقات سال ۱۹۹۲ ژاپن بود که تیم تحت هدایت علی پروین پس از پیروزی ۲ بر صفر مقابل کره شمالی و بدون گل در یک بازی جنجالی شکست خورد. تساوی مقابل امارات متحده عربی خورد و با قرار گرفتن در رده سوم گروه خود موفق به صعود نشد.

در دوره هایی که تیم ملی شکست خورد، سه بار مقابل عربستان در نیمه نهایی شکست خورد، سه بار مقابل کره جنوبی در مرحله یک چهارم نهایی شکست خورد، یک بار در نیمه نهایی به کویت باخت، یک حذف از عراق داشت. در مرحله یک چهارم نهایی، یک نیمه نهایی به چین باخت و یک بار در نیمه نهایی به ژاپن باخت.

در تمام دوره هایی که تیم ملی در مراحل حذفی مسابقات حذف شد، پنج بار در ضربات پنالتی، دو بار در وقت اضافه و تنها سه بار در طول بازی که نیمه نهایی سال ۱۹۸۰ مقابل کویت بود، شکست خورد. نیمه نهایی در سال ۱۹۸۸ برابر عربستان سعودی و نیمه نهایی ۲۰۱۹ برابر ژاپن است.

ملی پوشان در مرحله حذفی جام ملت ها تنها دو بار در وقت های اضافه قهرمان شده اند و هر دو بار عنوان قهرمانی را کسب کرده اند. اولین بار در فینال جام ملت های ۱۹۷۲ کره جنوبی را ۲-۱ در وقت اضافه بردیم و قهرمان شدیم و دفعه بعد در نیمه نهایی در سال ۱۹۷۶ در وقت اضافه دو گل به چین زدیم و به قهرمانی رسیدیم. فینال برای شکست کویت و قهرمان شدن.

در تاریخ جام ملت ها تیم ملی ۵ بار در ضربات پنالتی شکست خورده و سه بار در نیمه نهایی و دو بار در مرحله یک چهارم نهایی شکست خورده است. دو بار در ضربات پنالتی پیروز شده است که مربوط به بازی رده بندی مسابقات ۱۹۸۸ است که چین سوم شد. او ۰-۰ شکست داد و در رده بندی جام ملت های ۱۹۹۶ مقابل کویت در این ضربات برای دومین بار پیروز شد. جالب است که هر دو پیروزی با درخشش احمدرضا عابدزاده در ضربات پنالتی نصیب تیم ایران شد.

بهترین پیروزی تیم ملی ایران در تاریخ جام ملت ها، پیروزی ۸ بر صفر مقابل یمن جنوبی در جام ملت های ۱۹۷۶ است. پس از آن پیروزی ۷ بر صفر مقابل بنگلادش در جام ملت‌های ۱۹۸۰ و پیروزی ۵ بر صفر مقابل یمن در جام ملت‌های ۲۰۱۹. بهترین بردهای تیم ملی در تاریخ این مسابقات محسوب می شود.

بدترین شکست تیم ملی مقابل کره جنوبی و ژاپن بوده است. در جام ملت های ۱۹۸۸ تیم ملی در مرحله گروهی با سه گل مقابل کره جنوبی شکست خورد. همچنین در مسابقات ۲۰۱۹ امارات، تیم ایران با سه گل مغلوب ژاپن شد که باخت این تیم است. به نوعی در مرحله نیمه نهایی این اتفاق افتاد و خیلی تلخ بود.

بدون شک برد ۶ بر ۲ تیم ملی مقابل کره جنوبی در مرحله یک هشتم نهایی جام ملت های ۹۶ بهترین و شیرین ترین برد تیم ایران در تاریخ این رقابت ها جدا از فینال هایی است که منجر به قهرمانی ما نامزدهای زیادی برای تلخ ترین شکست داریم. به عربستان در نیمه نهایی سال ۱۹۸۴ که پس از گل به خودی شاهین بیانی در دقایق پایانی بازی به وقت های اضافه و ضربات پنالتی کشیده شد و در آنجا شکست خوردیم تا اینکه در آخرین بازی مرحله گروهی به مصاف ژاپن میزبان رفتیم. ۱۹۹۲ که با گل دقیقه آخر کازو یوشیمیورا از دست دادیم. حذف شدیم. شکست دردناک مقابل چین در نیمه نهایی جام ملت های ۲۰۰۴ نیز بسیار تلخ بود زیرا در نیمه دوم آن بازی ستار زارع داور لبنانی مدافع چپ تیم ملی را با کارت قرمز سخت از زمین مسابقه اخراج کرد. او از روی نیمکت هم شلیک کرد اما به دلیل اشتباه آشکار بازیکن تیم میزبان را با کارت قرمز تنبیه نکرد. تیر گل به ثمر رسید و ضربه چیپ عجیب یحیی گل محمدی در ضربات پنالتی مغلوب شد تا در حالی که شایسته حضور در فینال بود، به فینال نرسد.