​ریشه بازدهی بالای بازار سهام آمریکا چیست؟

سهم آمریکا از بازار سهام جهانی اکنون به ۲.۳ برابر سهم خود از تولید ناخالص داخلی جهان رسیده است، نسبتی که پیش از این هرگز مشاهده نشده بود. اکونومیست در گزارش ویژه خود از اقتصاد آمریکا سعی دارد دلیل این رونق چشمگیر در بازار سرمایه آمریکا را بررسی کند. از دیدگاه تحلیلگران این نشریه، این امر تا حدودی به دلیل یک پدیده طولانی مدت رخ داده است. در طول قرن بیستم، بازده واقعی سالانه بازار سهام ایالات متحده به دلار ۷ درصد بوده است در حالی که سایر بازارهای جهانی در این مدت بازدهی ۴.۹ درصدی داشته اند. این شکاف ممکن است اندک به نظر برسد، اما به دلیل اثر “بهره مرکب”، ثروت فردی که در پایان قرن بیستم ثروت خود را در بازار سهام ایالات متحده سرمایه گذاری کرده است، بیش از ۷ برابر ثروت فردی است که سرمایه گذاری کرده است. سرمایه در سایر بازارهای سهام البته بازدهی بالای بورس تنها مختص آمریکا نیست و بازار سرمایه برخی کشورها مانند استرالیا نیز بازدهی قابل توجهی به سرمایه گذاران داده است. آنچه وال استریت را از سایر بازارها متمایز می کند ترکیب دو عامل یعنی اندازه بازار و بازده بالا است. مهمتر از آن، مزیت بازده بازار سهام ایالات متحده در مقایسه با سایر رقبا در حال افزایش است.

صرف نظر از نوسانات زودگذر، دو راه وجود دارد که یک بازار سهام می تواند از رقبای خود پیشی بگیرد. یکی از راه های بهبود کارایی بورس، افزایش سودآوری شرکت ها در بازار است. راه دیگر این است که سرمایه گذاران سود شرکت ها را با نرخ بالاتری ارزش گذاری کنند. در حال حاضر شاخص های ارزش گذاری بازار سهام آمریکا از رقبا پیشی گرفته است. نسبت قیمت به درآمد احتمالی بازار آمریکا به ۲۴ رسیده است، در حالی که این نسبت در اروپا و ژاپن به ترتیب ۱۴ و ۲۲ است.

البته دلایل منطقی برای افزایش نسبت های ارزش گذاری بازار سهام آمریکا وجود دارد. وال استریت میزبان هفت غول فناوری جهان از جمله اپل، آمازون، متا و انویدیا است. این امر باعث می شود وزن سهام رشد (سهام شرکت هایی که انتظار می رود در آینده سود بیشتری نسبت به امروز داشته باشند) در بازار بیشتر شده و در نتیجه شاخص های ارزش گذاری در سطح بالاتری قرار می گیرند. اروپا نیز غول های بورسی خود از جمله شرکت های بزرگ مد و پوشاک، داروسازی و صنایع غذایی را دارد، اما تمرکز این شرکت ها بر روی کالاهای مصرفی است و چشم انداز رشد آنها به خوبی شرکت های بزرگ فناوری نیست. همین داستان در مورد بازار سهام ژاپن نیز صدق می کند.

لازم به ذکر است که برتری بورس آمریکا عاملی «خودتقویت کننده» محسوب می شود، به همین دلیل و با توجه به قدرت بازار سهام آمریکا، احتمال ظهور غول فناوری بعدی در این کشور وجود دارد. در واقع، نسبت های ارزش گذاری بالاتر بازار سهام آمریکا، این بازار را به مکانی جذاب برای جذب سرمایه برای شرکت ها تبدیل کرده است. یکی از ریسک هایی که بازار سهام آمریکا را تهدید می کند این است که اعتماد سرمایه گذاران به سهام شرکت های حوزه هوش مصنوعی از بین می رود. البته اگرچه قیمت فعلی سهام شرکت های فناوری گران است، اما نسبت های ارزش گذاری این شرکت ها هنوز به نرخ های نجومی دوره حباب دات کام در اواخر دهه ۹۰ نرسیده است. مثلاً در آن زمان نسبت قیمت به درآمد شرکت تجهیزات کامپیوتری سیسکو سیستمز به ۱۲۵ رسیده بود.

البته این بدان معنا نیست که وال استریت قرار است اولین جایگاه خود را به عنوان بزرگترین بورس جهان از دست بدهد. از سال ۱۹۰۲، زمانی که بازار سهام آمریکا از بازار سهام بریتانیا پیشی گرفت، وال استریت تنها برای مدت کوتاهی در سال‌های ۱۹۸۹ و ۱۹۹۰ موقعیت اول را به بازار سهام آمریکا واگذار کرد. بازار سهام ژاپن هنوز در رتبه دوم قرار دارد، اما بازار سهام آن در فقط یک دهم اندازه بازار سهام ایالات متحده است. بر اساس برآوردهای گلدمن ساکس، حتی در سال ۲۰۲۷، ارزش ترکیبی بازارهای سهام چین و هند تقریباً با بازار سهام ایالات متحده یکسان خواهد بود.