زنبورها و شامپانزهها؛ از نابغههای کوچک روی زمین چه میدانیم؟
تا پیش از این، دانشمندان فکر می کردند که فقط انسان ها قادر به یادگیری اجتماعی پیشرفته هستند، اما دو مطالعه اخیر نشان داده است که نه تنها شامپانزه ها، بلکه حتی زنبورها نیز قادر به حل مسائل پیچیده هستند.
تحقیقات در قلب یک یتیم خانه حیات وحش در زامبیا آغاز می شود. محققان دانشگاه اوترخت هلند گزارش خود را در مورد نحوه کار با گروهی از شامپانزه های نیمه وحشی و نحوه یادگیری نحوه حل مشکلات را در مجله Nature منتشر کردند.
محققان به مدت سه ماه منتظر بودند تا شامپانزه ها راه حل یک بازی را خودشان پیدا کنند. این میمون ها باید یک توپ چوبی را بیرون می آوردند و سپس آن را در یک کشوی باز قرار می دادند. با بستن کشو، جایزه آنها آزاد می شود. اما شامپانزه ها در این کار شکست خوردند و باید اعتراف کرد که این کار نسبتاً پیچیده ای بود.
توانایی شامپانزه ها در یادگیری کارهای پیچیده
محققان این بار تکنیک متفاوتی را اتخاذ کردند. آنها دو میمون را برای این کار تربیت کردند و در عرض دو ماه، ۱۴ شامپانزه دیگر توانستند حل این مشکل را از این دو میمون یاد بگیرند. این ثابت کرد که این نوع میمون ها توانایی یادگیری اجتماعی بالایی دارند، زیرا می توانند رفتارهایی فراتر از توانایی های شناختی فردی خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. این کشف شگفت انگیز است زیرا تا به امروز دانشمندان این ظرفیت را فقط برای انسان در نظر می گرفتند.
زنبورهای عسل قادر به یادگیری اجتماعی پیشرفته هستند
آزمایش دیگری که توسط محققان دانشگاه کوئین مری لندن روی زنبورها انجام شد، نتایج این مشاهدات که در مجله نیچر منتشر شد، پیچیدگی قابلیت های اجتماعی زنبورها را نشان داد. گروهی از زنبورها نیز مانند شامپانزه ها در معرض حل مشکل قرار گرفتند و در نتیجه در ابتدا موفق به حل آن نشدند اما با مشاهده اقدامات یک زنبور راهنما موفق به حل مشکل شدند. برای محققان، زنبورهای عسل نیز سطح بالایی از یادگیری اجتماعی دارند.
فرهنگ جمعی در قلمرو حیوانات
لازم است این آزمایش ها بر روی تعداد بیشتری از حیوانات انجام شود تا در نهایت به محققان کمک کند تا ظهور آنچه را که فرهنگ تجمعی در قلمرو حیوانات می نامند درک کنند. ظرفیت انباشت تدریجی دانش و مهارت در طول نسل ها ظرفیتی است که امکان توسعه رفتارهای پیچیده تر را فراهم می کند. دانشمندان این ظرفیت را عاملی می دانند که به انسان اجازه می دهد تسلط خود را بر جهان تثبیت کند.
این یافته ها این احتمال جالب را تقویت می کند که برجسته ترین دستاوردهای اجتماعی حشرات، مانند معماری لانه سازی زنبورها یا عادات کشاورزی مورچه هایی که شته ها و قارچ ها را پرورش می دهند، می تواند نتیجه این رفتارهای اجتماعی باشد. به گونه ای که برخی از حیوانات با انتقال و آموزش رفتار خود باهوش تر از سایرین هستند و آن را به گونه های خاص گسترش می دهند.
منبع: یورونیوز