سیگنال کاهش تورم تولیدکننده به بازار
بازار؛ گروه صنعت: تورم تولیدکننده در تیر ۱۴۰۲ به ۱/۳۵ درصد و در تیر ۱۴۰۳ به ۲۹ درصد رسید که نشان دهنده کاهش ۱/۶ درصدی قیمت محصول نهایی است. در واقع تورم تولیدکننده از ۸۲ درصد در ابتدای دولت سیزدهم به حدود ۲۹ درصد رسیده است. این موفقیت نتیجه بهبود متغیرهای اقتصادی مانند کاهش نقدینگی و پایه پولی در سال ۱۴۰۳ است.
در واقع بانک مرکزی در سال های اخیر برای دستیابی به اهداف و کاهش بیشتر تورم از ابزارهایی برای تثبیت نرخ ارز استفاده کرده است. این امر منجر به کاهش هزینه های تولیدکننده و در نتیجه کاهش تورم نقطه به نقطه شاخص قیمت تولیدکننده شده است.
بررسی تغییرات شاخص بهای تولیدکننده نشان از تداوم کنترل تورم در سال ۱۴۰۳ دارد که این آمار موید موفقیت سیاست های بانک مرکزی و اقدامات تیم اقتصادی دولت سیزدهم در سال جدید است.
بر اساس آخرین آمار، تورم ۱۲ ماهه شاخص قیمت تولیدکننده به گروههای اصلی «کشاورزی، جنگلداری و شیلات» و «صنعت (صنعت)» به ترتیب ۳۰.۴ و ۲۴.۱ درصد بوده است.
تورم مصرف کننده برای یک سال روند ثابتی را نشان داد. با ثبات نسبی نرخ ارز و کاهش رشد نقدینگی، روند پس از آن بیشتر نزولی شد. این کاهش در تورم تولید، نشانه کاهش آتی تورم مصرف است. زیرا تغییرات آن حاکی از تحولات آتی در تورم مصرف کننده است
کاهش نوسانات ارز از سال ۱۴۰۰ و بازگشت ثبات نرخ ارز توسط بانک مرکزی منجر به کاهش هزینه های تولید و کاهش تدریجی تورم تولیدکننده شده است. در این راستا، تورم نقطه به نقطه شاخص بهای تولیدکننده نسبت به سال گذشته با کاهش ۷.۰ واحد درصدی از ۳۲.۰ درصد در سال به روند نزولی خود ادامه داد. تیر در ماه ۱۴۰۲ به ۲۵.۰٪ در تیر ماه امسال رسید.
این کاهش طی سه ماه گذشته متوقف شده و بر تورم مصرف کننده نیز تأثیر گذاشته است. تورم نقطه به نقطه مصرف کننده ۳۹.۴ درصد در سال تیر ۱۴۰۲ تا ۳۲.۲ درصد تیر ۱۴۰۳ روند نزولی داشته اما در سه ماه گذشته روند افزایشی داشته است.
تورم مصرف کننده اردیبهشت سال ۱۴۰۲ به ۵۵.۵ درصد رسید و سپس با ثبات نسبی نرخ ارز و کاهش رشد نقدینگی روند نزولی آغاز شد. همچنان روند نزولی دارد. این کاهش در تورم تولید، نشانه کاهش آتی تورم مصرف است. زیرا تغییرات آن حاکی از تحولات آتی در تورم مصرف کننده است.
دلایل کاهش هزینه های تولید کننده در سال ۱۴۰۳
هزینه های تولید کننده به طور قابل توجهی تحت تاثیر نرخ ارز است. با کاهش نوسانات ارز، روند صعودی قوی در نرخ رشد انتخابی قیمت تولیدکننده تعدیل شده است. به همین دلیل پیش بینی می شود تورم مصرف کننده در ماه های آینده کاهش یابد.
به گفته علی اکبر نیکواکبال، تورم تولیدکننده روند نزولی داشته است زیرا این شاخص با قیمت کالاها در سطح بازار رابطه مستقیم دارد و نشان می دهد که روند تورم کلی در حال کاهش است. علاوه بر این، روند تورم مصرف کننده توصیفی از شاخص تورم تولیدکننده است. بر اساس گزارش ها، بانک مرکزی در سال جاری با اعمال سیاست های پولی و نظارت بر ترازنامه بانک ها توانست افزایش پایه پولی را مهار کند.
علی اکبر نیکواکبال، کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه تورم تولیدکننده روند نزولی داشته است، گفت: این شاخص نشان می دهد که روند تورم کلی کاهشی است زیرا ارتباط مستقیمی با قیمت کالاها در سطح بازار دارد.
وی تورم مصرف کننده را با تورم تولیدکننده مرتبط دانست و تصریح کرد: تورم مصرف کننده وصف تورم تولیدکننده است. بر اساس گزارش ها، بانک مرکزی در سال جاری با اعمال سیاست های پولی و نظارت بر ترازنامه بانک ها توانست افزایش پایه پولی را مهار کند.
نیکواقبال تاکید کرد: با ادامه روند فعلی می توان به هدف تورم سالانه ۲۹ درصد دست یافت. به همین دلیل باید دید دولت چهاردهم چه سیاست اقتصادی را در پیش خواهد گرفت.
این کارشناس اقتصادی با توجه به اهمیت استقلال اقتصادی بانک مرکزی گفت: اقتصاد قطعا تابع فرمول های خودش است. به همین دلیل می توان با اقدامات مناسب تورم را مهار کرد. با این حال نمی توان تاثیر مولفه های دیگر مانند تحریم ها و تنش های سیاسی منطقه ای را نادیده گرفت. به عنوان مثال، نرخ ارز در زمان تنش های سیاسی افزایش می یابد. اگرچه در هفته گذشته رشد چندانی نداشته است. اما از آنجایی که قیمت کالاها را تحت تاثیر قرار می دهد، به نوعی سیاست کنترلی اقتصاد کشور را ناکارآمد می کند.
رشد انتخابی قیمت مصرف کننده کند شد
بررسی ها نشان می دهد روند صعودی افزایش انتخابی قیمت مصرف کننده تا اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ ادامه یافته و در سال های اخیر به اوج خود رسیده است. اما پس از آن با توجه به ثبات نسبی نرخ رشد ارز و کاهش نرخ رشد نقدینگی، تورم مصرف کننده مجددا روند نزولی را آغاز کرد. روند نزولی نرخ تورم مصرف کننده تا فروردین ماه ۱۴۰۳ ادامه یافت و به ۳۰.۹ درصد رسید. پس از آن به آرامی به روند صعودی خود بازگشت.
تورم مصرف کننده تحت تأثیر الگوی رشد تورم تولیدکننده است. تغییر در تورم تولید کننده پس از تاخیر در تورم مصرف کننده رخ می دهد. به طور معمول، تولید کنندگان در ابتدا قیمت های خود را افزایش می دهند تا هزینه های افزایش یافته را جبران کنند. این افزایش قیمت سپس به تدریج به قیمت مصرف کننده منتقل می شود. بنابراین پیشبینیها حاکی از آن است که تورم مصرفکننده در ماههای آینده به کاهش خود ادامه خواهد داد.
کاهش تورم تولید به دست مصرف کننده می رسد
ابوالقاسم جراره نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون صنعت و معدن شورای اسلامی گفت: کاهش تورم صنایع متاثر از بهبود فضای کار تولیدکنندگان است. هر اقدامی که تولیدکنندگان را به تولید بیشتر تشویق کند باید ادامه یابد.
وی با بیان اینکه رونق تولید موجب توسعه اقتصادی می شود، افزود: تولیدکنندگان با کاهش تورم تولید و بهبود فضای کسب و کار، تولید را افزایش می دهند.
جراره با تاکید بر اینکه مسیر کاهش تورم تولیدکننده باید ادامه یابد، تصریح کرد: در مسیر رونق تولید باید دلال ها را کم کرد و دست دلالان را کوتاه کرد. این مشکل به افزایش نظارت، مالیات و هدایت نقدینگی به سمت تولید بستگی دارد.
یکی از اعضای کمیسیون صنعت و معدن شورای اسلامی گفت: اگر موفقیت های امروز در کنترل تورم مثلاً با حمایت از تولید حاصل شده باشد، هدایت نقدینگی به سمت تولید زمینه ساز کاهش تورم است زیرا بی شک باعث افزایش تیراژ می شود تولید.”
وقتی کشور تولیدکننده می شود، مسیر پیشرفت و موفقیت هموار می شود. اما طراحی این مسیر مستلزم استفاده از مولفه های مکمل از جمله افزایش بهره وری، ارزش افزوده، کاهش هزینه های تولید، افزایش صادرات و تکمیل زنجیره ارزش است.
ابوالقاسم جراره معتقد است که سیاست های مجلس و دولت باید بیشتر معطوف به حمایت از تولیدکننده باشد. مالیات تولید را کاهش دهید تا تولیدکنندگان مالیات کمتری بپردازند. در حال حاضر کاهش تورم تولیدکننده گام مهمی در حمایت از تولید است
وی جهت گیری نقدینگی به سمت تولید را مورد تاکید قرار داد و یادآور شد: تا زمانی که مشاغل کاذب و دلال در چرخه اقتصاد وجود داشته باشد، تولید آنچنان که شایسته است رشد نخواهد کرد. در این زمینه باید تلاش کرد تا مشاغل کاذب و دلالان از چرخه اقتصاد حذف شود و سرمایه های مردم به سمت بازارهای دلالی هدایت نشود. باید توجه مردم را به ایجاد و حفظ ارزش پول ملی جلب کنیم.
سیاست مجلس و دولت باید بیشتر بر حمایت از تولیدکنندگان متمرکز شود. مالیات تولید را کاهش دهید تا تولیدکنندگان مالیات کمتری بپردازند. در حال حاضر کاهش تورم تولیدکننده گام مهمی در حمایت از تولید است.
اخذ مالیات از تجار که بازارهای مصرف را به بازار سرمایه تبدیل کرده و استفاده از این مالیات ها برای تولید می تواند موتور محرکه اقتصاد و کاهش بیشتر تورم تولید کننده باشد. تا زمانی که تورم تولیدکننده کاهش یابد و فضای تولید رونق بگیرد، شاهد بهبود فضای اقتصادی در کشور خواهیم بود.
تاثیر نوسانات نرخ ارز بر اقتصاد کشور
در سال های اخیر، نوسانات نرخ ارز بر اقتصاد کشور سایه افکنده است. این مشکلات خارج از چارچوب علمی کنترل اقتصادی است و انتظارات تورمی را افزایش می دهد. سیاست پولی انقباضی نمی تواند یک سیاست بلندمدت باشد. زیرا در دراز مدت منجر به رکود خواهد شد. به منظور کاهش بیشتر تورم تولیدکننده و مصرف کننده، پس از ۶ ماه باید از اقدامات انقباضی خودداری شود. سپس اقدامات انبساطی انجام شود زیرا تولید نیاز به تامین مالی و تزریق مالی دارد.
کاهش تورم تولیدکننده و مصرف کننده از آن دسته مسائلی است که به یک حوزه محدود نمی شود. در این فرآیند، سیاست پولی و سیاست مالی بسیار مهم است. این دو سیاست باید مانند دو بال در کنار یکدیگر قرار گیرند و همیشه هماهنگ و در یک مسیر باشند.
یکی دیگر از مولفه های موثر برای کاهش تورم تولیدکننده و تورم مصرف کننده، جلوگیری از تصمیم گیری های کوتاه مدت و اظهارات تنش زا در سایر حوزه ها است. در حوزه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی باید تنش زدایی شود و ثبات و آرامش در بازار برقرار شود. همچنین باید چشم انداز اقتصادی بلندمدت تولیدکنندگان را تعیین کند. تولیدکنندگان نیز باید مطمئن باشند که سیاست های دولت منجر به کاهش تورم در آینده خواهد شد. بدون شک در صورت حاکم شدن نگاه امیدوارانه فعالان اقتصادی، تورم کاهش می یابد و اتکا به بازارهای غیررسمی کاهش می یابد. باید گفت چنین رویکردی تا حد زیادی باعث تثبیت فضای اقتصادی و کاهش قیمت ها در بازار خواهد شد.