شب یلدا چه قدر طولانی است؟
مهر: شب یلدا آخرین شب پاییز به عنوان طولانی ترین شب سال شناخته می شود. اما این ارتفاع دقیقا چیست؟
برای بسیاری از ایرانیان، رسم جشن شب یلدا نمادی از غذای سرخ رنگ، همنشینی با بزرگان و فالگیری است. سنتی که شاید به اندازه عید نوروز و چهاربان سوری اهمیت داشته باشد. از قدیم الایام شب یلدا را طولانی ترین شب سال می دانند، اما این طول دقیقا چقدر است؟ آیا باید منتظر چند ساعت دیگر تاریکی باشیم؟
برای پاسخ به این سوال ابتدا باید دید دقیقا در لحظه شب یلدا در آسمان شب چه اتفاقی می افتد.
خورشید از نظر نجوم در مسیر حرکت ظاهری و سالانه خود بر روی دایرةالبروج به انقلاب زمستانی شب یلدا رسیده است (دایره مسیر حرکت ظاهری سالانه خورشید نسبت به زمین بر روی کره سماوی است). انقلاب زمستانی در نیمکره شمالی طولانی ترین شب سال است. به عبارت دیگر، در سی آذر و گاهی یک دی خورشید در طول روز از کوتاه ترین قوس سالانه خود در آسمان می گذرد و رکورد کوتاه ترین روز سال را به نام خود ثبت می کند و در طرف مقابل ساکنان نیمکره جنوبی طولانی ترین روز را در این شب تجربه می کنند.
اما شب یلدا چقدر طولانی تر از شب های دیگر است؟ طول شب یلدا بسته به موقعیت جغرافیایی متفاوت است. هر چه به مناطق قطبی نزدیک می شویم، طول شب افزایش می یابد. به طوری که در برخی مناطق نزدیک قطب شمال، خورشید ممکن است چند روز یا حتی ماه ها طلوع نکند.
اخترشناس علی ابراهیمی سراجی در گفتوگویی درباره مدت شب یلدا توضیحاتی ارائه کرد. به گفته وی، در سال ۱۴۰۴: طولانی ترین شب سال در شمال غرب کشور و در روستای مرزی بورالان واقع در استان آذربایجان غربی ثبت شد که طول شب به ۱۴ ساعت و ۳۹ دقیقه رسید. از سوی دیگر کوتاه ترین شب یلدا مربوط به روستای مرزی پسابندر روستایی از توابع شهرستان میرثبان سند بخش مرکزی شهرستان دشتیاری در استان سیستان و بلوچستان است که مدت زمان آن ۱۳ ساعت و ۲۵ دقیقه و ۳۷ ثانیه خواهد بود.
وی ادامه داد: در تهران طول شب ۲۹ و ۳۰ آذرماه تقریباً یکسان است و به ۱۴ ساعت و ۱۶ دقیقه و ۲ ثانیه می رسد.
