شهری از کانتینرهای مچاله در گمرک شهید رجایی / بار اصلی رسوب کالا در گمرک بر دوش فرآیند تخصیص ارز است

به گزارش افق میهن، در حاشیه کارگروه ارز و بانک مجمع کارآفرینان ایران، برخی از صنعتگران و بازرگانان به بیان مشکلات خود در حوزه ترخیص کالا از گمرک پرداختند. تا جایی که حسن گرجی، کارآفرین و مدیرعامل گروه شاهدین گام از واریز کالای خود به ارزش ۵.۲ میلیون دلار در گمرک شهید رجایی صحبت کرد، به دلیل نداشتن کد ساتا اجازه ترخیص به وی داده نشد.

کد ساتا نوعی کد رهگیری یا شناسه اظهارنامه گمرکی کالا است که با مراجعه به سامانه جامع معاملات برای نشان دادن مبدا ارز صادر می شود. در واقع برخی از کارآفرینان مدعی شده‌اند که در کنار صدور ارز، برخی محدودیت‌ها مانع واردات و ورود کالا به گمرکات شده است.

منبع اصلی واریز کالا در گمرک تخصیص ارز است/ جریان نداشتن چرخه تخصیص یکی از دلایل حادثه بندر شهید رجایی بود.

علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران در گفت و گو با خبرنگار، علت واریز کالا در گمرک را بررسی کرد. افق میهن وی گفت: در دامپینگ محصول، مهمترین مشکل این است که معمولاً یک واردکننده در مرحله تخصیص پس از حمل کالا و در چرخه کاری خود چه در حوزه تجارت و چه در حوزه تولید با مشکل مواجه می شود. یعنی علت اصلی مشکل در فرآیند تخصیص نهفته است که منجر به اختلال در کل چرخه می شود.

به گفته وی، در این میان یکی از مسئولان وزارت صمت به دلایلی چه سهل انگاری و چه تصمیم اشتباه باعث شد این چرخه از مسیر طبیعی خود خارج شود. برای نگاه اصولی به مشکل، باید علت حوادث را به طور دقیق بررسی کرد، همانطور که در کشورهای دیگر نیز چنین است.

وی ادامه داد: واقعیت این است که یکی از دلایل اصلی حادثه دلخراش گمرک شهید رجایی که منجر به آتش سوزی و خسارت جدی شد، نبود چرخه هموار تخصیص و ناهماهنگی در روند تخصیص بود.

شریعتی تصریح کرد: اگر امروز به صحنه تصادف نگاه کنید، شهر کانتینرهای مچاله شده در گمرک شهید رجایی را می بینید. این به این دلیل است که چرخه تخصیص به درستی کار نمی کند. بررسی افرادی که در تصویب و اجرای این فرآیندها نقش داشته اند، چه با امضای طلایی، چه سهل انگاری یا دلایل دیگر، ضروری است. به بیان ساده، چرخ سیستم تخصیص در این مدت از ریل خارج شد و مشکل همین است.

وی خاطرنشان کرد: اکنون تیم وزارت حریم خصوصی تغییر کرده است اما بحث تخصیص و سالن ها همه در وسط است و باید بررسی شود. اما مهم ترین موضوع مربوط به تخصیص ارز است.

در برخی موارد، به نظر می رسد که نقص سیستم عمدا ایجاد شده است

وی در خصوص مشکلات مربوط به تمدید فرآیندهای اداری، مشکلات سیستمی، مفقود شدن کد ساتا و … گفت: هدف از ایجاد سامانه ها افزایش شفافیت و حذف امضاهای طلایی بوده است. به طور کلی اصل وجود سیستم ها کنش مثبت است. با این حال، نکته این است که در برخی موارد به نظر می رسد که خطاهای سیستم عمدی ایجاد شده است.

وی افزود: به عنوان مثال زمانی که یک پیتزا فروشی قادر به تولید پیتزا نیست، به جای ذکر آماده بودن خمیر، محل آن را تخریب و غیرفعال می کند. متأسفانه برخی از این سیستم ها گاهی عمدا خراب می شوند.

عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: البته نمی توان این مشکل را به همه تعمیم داد، اما شواهد نشان می دهد که در نسبت قابل توجهی از موارد این گونه است. این اختلالات می تواند در اثر کنترل یا نظارت ایجاد شود، اما در عمل منجر به اختلال در عملکرد سیستم می شود. این در حالی است که بیشتر مشکل واریز کالا به گمرک را نمی توان در بحث سامانه جستجو کرد.

مشکل سپرده گذاری کالا تک عاملی نیست/ بار اصلی سپرده گذاری کالا در گمرک بر دوش فرآیند تخصیص ارز است.

وی تصریح کرد: باید توجه داشت که در این فرآیند معیوب، مشکل بارش محصول تک عاملی نیست و عوامل متعددی در آن نقش دارند. با این حال، مهمترین و حیاتی ترین سهم همچنان به موضوع تخصیص ارز مربوط می شود. وزن و اهمیت این عامل بسیار بیشتر از سایر مشکلات است. شاید بتوان ۲۰ عامل را برشمرد اما اگر موضوع توزیع ارز حل شود ۸۰ درصد مشکل رسوب کالا حل می شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین بار اصلی واریز کالا در گمرک بر دوش فرآیند تخصیص ارز است. مشکلات دیگری نیز وجود دارد که به مرور زمان حل خواهد شد، اما تأثیر آنها در راه حل کلی مشکل محدود است و سهم قابل توجهی در بهبود وضعیت ندارد.

برای آشنایی بیشتر با این گزارش: گمرک ایران به سیستم های مدرن آنالیز محصول مجهز نیست افق میهن خواندن