ظرف نقره‌ای کمیاب در گنجینه وایکینگ‌ها در اسکاتلند متعلق به شاهنشاهی ساسانی از آب درآمد

پایگاه خبری تحلیلی افق میهن (ofoghmihan.ir):

به گفته محققان، یک ظرف باستانی شگفت‌انگیز که در انبار وایکینگ‌ها در موزه ملی اسکاتلند نگهداری می‌شود، از یک معدن نقره در ایران کشف شد.

این ظرف که در منسوجات باستانی پیچیده شده بود، به همراه چندین شی تاریخی دیگر، حدود ده سال پیش توسط یک فلزیاب در مزرعه ای در Kirkcudbrightshire، در منطقه Balmagee اسکاتلند کشف شد.

محققان می گویند این اشیاء تاریخی حدود ۱۱۰۰ سال پیش در خاک مدفون شده اند.

این کشف که به عنوان یکی از مهم‌ترین یافته‌های باستان‌شناسی قرن بریتانیا توصیف می‌شود، بیش از ۵ کیلوگرم نقره، طلا و اشیاء تاریخی از صلیب‌های سینه‌ای مسیحی گرفته تا سنجاق سینه به دست آورد. این اشیاء باستانی سپس به موزه ملی اسکاتلند منتقل شدند.

نمای بیرونی این ظرف نقره ای در ابتدا تنها از طریق اسکن اشعه ایکس قابل مشاهده بود، زیرا مسئولان موزه نمی خواستند به الیاف نگهدارنده آن آسیب برسانند.

از آن زمان، منسوجات تا حدی با تکنیک های پیشرفته حذف شدند و ظرف با لیزر تمیز شد تا خوردگی سبز روی بیشتر سطح نقره ای آن از بین برود.

اکنون برای اولین بار جزئیات طرحی شامل تاج، محراب آتشین و موجوداتی از جمله پلنگ و ببر روی ظرف دیده می شود.

پژوهشگران حکاکی‌های روی ظرف را مربوط به آیین زرتشتی، دین رسمی امپراتوری ساسانی و آخرین امپراتوری ایران قبل از فتوحات اولیه مسلمانان در قرن هفتم میلادی می‌دانند.

دکتر مارتین گلدبرگ، متصدی مجموعه‌های اوایل قرون وسطی و وایکینگ‌ها در موزه ملی اسکاتلند، گفت: نماد مرکزی جام چیزی است که آن‌ها آن را محراب آتش می‌نامیدند، این نقشی بود که در سکه‌های امپراتوری ساسانی استفاده می‌شد. و رکن اساسی برای اعمال مذهبی آنها به حساب می آمد.

وی درباره دیگر ویژگی های ظرف کشف شده می گوید: این ظرف به شکل تاجی است که شعله های آتش از آن خارج می شود، احتمالاً این تابلو به ما می گوید که این ظرف برای خانواده سلطنتی در نظر گرفته شده یا مورد استفاده قرار گرفته است.

شاهنشاهان ساسانی در نقاشی های به جا مانده اغلب در حال شکار ببر و پلنگ نشان داده شده اند و ببرها نیز بر روی این جام قابل مشاهده است. دکتر گلدبرگ می گوید: دیدن آن ببرها برای اولین بار واقعا شگفت انگیز است.

حکاکی های روی ظرف باعث شده تا کارشناسان به این نتیجه برسند که این جام ۱۴ سانتی متری احتمالاً متعلق به “خانواده ای فوق العاده اشرافی با موقعیت بالا و ارتباطات خوب با دربار” بوده است.

بررسی های علمی نشان می دهد که نقره به کار رفته در این ظرف نیز از معدنی در ایران کنونی به دست آمده است.

دکتر جین کرشاو، کارشناس نقره عصر وایکینگ در دانشگاه آکسفورد، که روی این پروژه با موزه ملی اسکاتلند کار کرده است، گفت: “آلیاژی از نقره و سرب نسبتا خالص دارد که نمونه نقره ساسانی است.”

وی افزود: ایزوتوپ های سربی که در فلز نقره و قلم سیاه یافت می شود، متعلق به ایران است، حتی می توان گفت که در آن از سیاه قلم استفاده شده است. [ترکیب نقره، گوگرد، سرب و نقره] از معدن معروف نخلک ایران استخراج می شود. تایید علمی چنین منشأ دوری برای این شی قابل توجه شگفت آور است.

معدن سرب و نقره نخلک که همینک نیز از آن استخراج می شود در انارک نایین در استان اصفهان قرار دارد و سابقه معدنی آن به دو هزار سال می رسد.

کارشناسان هنوز نمی دانند ظرف باستانی کشف شده چگونه پس از طی هزاران کیلومتر از ایران به جنوب غربی اسکاتلند رسیده و چه کسانی آن را به این مکان آورده اند.

منبع: یورونیوز