علت به ‌هم ‌ریختگی رنگ تلویزیون چیست؟

به ‌هم‌ ریختگی رنگ تلویزیون مشکلی است که ممکن است ناگهان ظاهر شود و تجربه تماشای تصاویر را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد. در چنین شرایطی رنگ‌ها یا بیش از حد اشباع هستند یا به شکل غیرطبیعی نمایش داده می‌شوند. گاهی تصویر به رنگ‌های قرمز، سبز یا آبی می‌گراید و در مواردی دیگر، هاله‌ هایی رنگی در بخش‌هایی از تصویر دیده می‌شود. این اختلال نه‌تنها باعث آزار دید بیننده می‌شود، بلکه می‌تواند نشانه‌ای از یک ایراد سخت‌افزاری جدی باشد.
اما همیشه مشکل به خرابی ختم نمی‌شود. در بسیاری از مواقع، تنظیمات تصویر، مشکلات اتصالات یا حتی اشکال در منبع ورودی می‌توانند عامل این وضعیت باشند. در این مقاله، به بررسی دلایل اصلی به‌ هم ‌ریختگی رنگ تلویزیون و نحوه عیب‌یابی گام‌ به‌ گام آن می‌پردازیم.

تنظیمات نادرست، اولین متهم به ‌هم ‌ریختگی رنگ تلویزیون

در بخش زیادی از موارد، دلیل اصلی به‌هم‌ریختگی رنگ تلویزیون تنظیمات نادرست مربوط به رنگ، کنتراست، گاما یا حالت تصویر است. بسیاری از تلویزیون‌ها به صورت پیش‌فرض روی حالت‌هایی مانند «Dynamic»، «Vivid» یا «Sport» تنظیم شده‌اند که رنگ‌ها را به‌صورت اغراق‌آمیز و غیرواقعی نمایش می‌دهند. در این حالت‌ها، رنگ‌ها ممکن است پررنگ، زننده یا بسیار سرد یا گرم شوند.
برای حل این مشکل کافی است وارد تنظیمات تصویر شوید و حالت تصویر را به گزینه‌هایی مانند «Standard»، «Cinema» یا «Natural» تغییر دهید. همچنین می‌توانید تنظیمات پیشرفته مانند «Tint» (تن رنگ)، «Color Temperature» (دمای رنگ)، «Saturation» (اشباع رنگی) و «Gamma» را به حالت پیش ‌فرض بازگردانید یا به‌صورت دستی آن‌ها را تنظیم کنید تا رنگ‌ها طبیعی‌تر نمایش داده شوند.

مشکل در کابل‌ های اتصال یا منبع ورودی تصویر

اگر از دستگاه‌هایی مانند گیرنده دیجیتال، کنسول بازی یا لپ‌تاپ به‌وسیله‌ی کابل HDMI به تلویزیون متصل شده‌اید، ممکن است مشکل از کابل یا پورت باشد. کابل‌های HDMI فرسوده، آسیب‌دیده یا غیراستاندارد می‌توانند باعث انتقال ناقص سیگنال ‌های رنگی شوند. این موضوع به‌ویژه زمانی رایج است که تصویر فقط در برخی رنگ‌ها مشکل دارد یا خطوط رنگی افقی و عمودی در تصویر دیده می‌شود.
برای تست این موضوع، یک کابل HDMI دیگر امتحان کنید یا دستگاه را از طریق پورت دیگری به تلویزیون وصل کنید. همچنین اگر از ورودی AV یا Component استفاده می‌کنید، اطمینان حاصل کنید که همه فیش‌ها به درستی متصل شده‌اند. در اتصال‌های Component، حتی جابه‌جایی یک فیش می‌تواند منجر به نمایش نادرست رنگ ‌ها شود.

خرابی پنل یا پیکسل ‌ها؛ دلایل فنی پیچیده‌تر

در مواردی که تغییر تنظیمات یا تعویض کابل‌ها نتیجه‌ای ندارد، ممکن است علت به‌هم‌ریختگی رنگ تلویزیون مربوط به نقص سخت‌افزاری باشد. پنل تلویزیون از میلیون‌ها پیکسل تشکیل شده که هرکدام به‌صورت ترکیبی از سه زیرپیکسل قرمز، سبز و آبی (RGB) عمل می‌کنند. خرابی در یکی از این زیرپیکسل‌ها یا در مدار کنترل آن‌ها می‌تواند باعث شود بخشی از تصویر به‌صورت تک‌رنگ، خطوط رنگی یا لکه‌های رنگی ظاهر شود.
اگر پیکسل‌ها آسیب دیده باشند، مشکل به‌صورت نقطه‌ای و ثابت خواهد بود، یعنی یک یا چند ناحیه از تصویر همیشه دارای رنگ نادرست هستند. اما اگر مشکل در مدار انتقال سیگنال تصویر به پنل باشد، ممکن است به ‌شکل خطوط افقی یا عمودی رنگی یا تغییر رنگ کل تصویر بروز کند.
تشخیص این نوع ایراد معمولاً نیازمند ابزارهای تخصصی و تجربه فنی است و تعمیر آن بسته به شدت آسیب، ممکن است نیاز به تعویض پنل یا T-Con Board داشته باشد.

نقص در برد  T-Con؛ عامل پنهان اما مهم

برد T-Con (Timing Control) نقش واسطه بین مین‌برد و پنل تصویر را دارد و سیگنال‌های تصویری را با دقت بالا برای نمایش در پنل پردازش و تنظیم می‌کند. در صورتی که این برد دچار ایراد شود، اطلاعات رنگی به‌درستی منتقل نمی‌شوند و نتیجه آن، به‌هم‌ریختگی رنگ در تصویر خواهد بود.
علائم خرابی T-Con معمولاً شامل نوارهای رنگی افقی، لرزش تصویر، نمایش رنگ‌های اشتباه یا پرش‌های ناگهانی است. این مشکل می‌تواند به‌دلیل اتصال ناقص فلت، آسیب به چیپ‌های کنترل رنگ یا خرابی مدارهای ولتاژ این برد رخ دهد.
برخلاف پنل، تعمیر یا تعویض برد T-Con در بسیاری از مدل‌ها ممکن و مقرون‌به‌صرفه است، به شرطی که توسط تعمیرکار متخصص انجام شود.

اختلال در مین ‌برد و پردازشگر تصویر

مین‌برد تلویزیون مغز اصلی دستگاه است که وظیفه پردازش صدا، تصویر، شبکه و سایر عملکردها را بر عهده دارد. اگر پردازنده گرافیکی یا آی‌سی ‌های مرتبط با رنگ در مین‌برد دچار آسیب شوند، اطلاعات تصویری به‌درستی به پنل منتقل نمی‌شود. در نتیجه تصویر خروجی دچار اختلالات رنگی مانند سبز یا صورتی شدن تصویر، از بین رفتن رنگ‌ها یا افزایش بیش‌ازحد کنتراست خواهد شد.
این نوع خرابی ممکن است در اثر نوسان برق، رطوبت، استفاده طولانی‌مدت یا حتی ضربه داخلی به مین‌برد اتفاق بیفتد. در چنین شرایطی معمولاً با تعویض آی‌سی یا تعمیر مین‌برد مشکل رفع می‌شود، اما گاهی نیز تعویض کامل مین‌برد توصیه می‌شود.

ایراد در منبع برق یا نوسان ولتاژ

شاید عجیب به نظر برسد، اما نوسانات برق یا اختلال در عملکرد برد تغذیه (پاور برد) نیز می‌تواند باعث به‌هم‌ریختگی رنگ تلویزیون شود. دلیل این موضوع آن است که پنل تصویر برای عملکرد صحیح نیاز به ولتاژهای مشخص و پایداری دارد که توسط برد پاور تأمین می‌شوند. اگر این ولتاژها دچار اختلال شوند، نمایش رنگ‌ها نیز دچار ناهماهنگی خواهد شد.
در تلویزیون‌هایی که به‌دلیل نوسان برق دچار ایراد شده‌اند، معمولاً علائمی مانند تأخیر در روشن شدن، قطع و وصل تصویر، کم‌نور شدن تصویر یا به‌هم‌ریختگی رنگ‌ها مشاهده می‌شود. استفاده از محافظ برق استاندارد و بررسی سلامت برد پاور می‌تواند راهگشا باشد.

به ‌روزرسانی ناقص یا اختلال نرم‌ افزاری

در تلویزیون ‌های هوشمند، عملکرد صحیح رنگ‌ها به‌طور مستقیم به سیستم‌ عامل و نرم‌افزار پردازش تصویر وابسته است. اگر آپدیت سیستم‌عامل ناقص نصب شود یا فایل‌های گرافیکی دچار اشکال شوند، ممکن است نتیجه آن تغییرات عجیب در نمایش رنگ باشد. این مورد بیشتر در تلویزیون‌های اندرویدی یا برندهایی که از سیستم‌عامل‌های پیچیده استفاده می‌کنند دیده می‌شود.
در چنین شرایطی پیشنهاد می‌شود ابتدا تلویزیون را به حالت کارخانه بازگردانید (Reset Factory) و در صورت امکان نرم‌افزار آن را از طریق USB یا اینترنت به‌روزرسانی کنید. این اقدامات می‌تواند بسیاری از اختلالات رنگی ناشی از خطای نرم‌افزاری را برطرف کند.

تاثیر میدان مغناطیسی بر به‌ هم‌ ریختگی رنگ تلویزیون

در مدل‌های قدیمی‌تر (مانند CRT یا پلاسما)، وجود یک میدان مغناطیسی قوی در نزدیکی تلویزیون می‌تواند رنگ‌ها را دچار اعوجاج کند. بلندگوهای بزرگ، موتورهای الکتریکی یا حتی بعضی تجهیزات پزشکی ممکن است چنین اختلالی ایجاد کنند. در این حالت، بخشی از تصویر به رنگ غیرعادی نمایش داده می‌شود یا رنگ‌ها به‌صورت دایره‌ای یا لکه‌ای تغییر می‌کنند.
اگر از چنین تلویزیونی استفاده می‌کنید و این علائم را مشاهده می‌کنید، دستگاه را از منابع مغناطیسی دور کنید و در صورت لزوم گزینه «Degauss» را از منوی تنظیمات فعال کنید (در مدل‌هایی که این قابلیت را دارند). البته در تلویزیون‌های جدید، این نوع اختلال تقریباً دیده نمی‌شود.

چه زمانی باید به تعمیرکار مراجعه کنیم؟

اگر با انجام تنظیمات، تعویض کابل‌ها، ریست نرم‌افزاری و قطع لوازم جانبی مشکل به ‌هم‌ ریختگی رنگ تلویزیون رفع نشود و همچنان تصویر به‌شکل غیرعادی نمایش داده شود، احتمال زیاد مشکل سخت‌افزاری است. در این موارد، باز کردن دستگاه و تست بردها توسط تعمیرکار متخصص ضروری است.
امداد تی وی ، تعمیرگاه تخصصی است . برای تماس با تعمیرگاه تلویزیون در چیتگر ، تعمیرگاه تلویزیون در تهرانسر و تعمیرگاه تلویزیون در شهر ری ، با امداد تی وی تماس بگیرید . ۰۹۳۳۵۰۵۱۲۱۲
پیشنهاد می‌شود پیش از مراجعه به تعمیرکار، ابتدا بررسی‌های پایه‌ای مانند تنظیمات تصویر، تست کابل‌ها، ریست نرم‌افزاری و حذف منابع خارجی را انجام دهید. اگر مشکل ادامه داشت، مشاوره با متخصص بهترین راه‌حل خواهد بود.