فرار فردوسی از نیما | شکاف قیمت ارز آزاد و بازار رسمی عمیق تر شد
بازار؛ اسدالله خسروی: اگرچه افزایش نرخ نیمایی باید منجر به کاهش قیمت ارز آزاد شود، اما چنین سیاستی باعث انحراف قیمت ارز آزاد از نیمایی شده است، زیرا نرخ دلار در بازار آزاد معمولا از نوسانات تبعیت می کند. نرخ رسمی ارز بنابراین زمانی که ارز نیمایی در مسیر رشد قیمت قرار می گیرد و نرخ آن به بیش از ۵۳ هزار تومان می رسد، به جای کاهش سیاستی، نرخ دلار در بازار آزاد کاهش می یابد، سرمایه گذاران منتظر آن بوده اند افزایش یافته و اکنون به بیش از ۷۲۰۰۰ تومان رسیده است. اگرچه علت این رشد را می توان در رویدادهای منطقه جستجو کرد، اما افزایش قیمت ها و حفظ فاصله نرخ نیما با نرخ فردوسی همچنان به نفع رانت خواران و فشار است. این امر مردم را دو برابر می کند زیرا قیمت همه کالاها و خدمات اکنون در یک روند صعودی است.
به گفته کارشناسان؛ سردرگمی قیمت ها در بازار ارز ناشی از عملکرد ضعیف و رویکردهای غیرکارشناسانه تصمیم گیران در چنین زمینه ای است و مشاهده می شود که متولیان این حوزه از مهارت کافی برای مدیریت صحیح بازار ارز برخوردار نیستند. بنابراین آنها به جای اجرای برنامه های کارشناسی پایه، متأسفانه هر روز بر طبل افزایش قیمت ارز در بازار رسمی می کوبند، اقدامی که هرچند با هدف افزایش قیمت نیمه- ارز به بازار آزاد نزدیک شد. و حرکت کرد در نهایت به سمت تک نرخی شدن ارز، اما این سیاست نه تنها توانست قیمت ارز در بازار آزاد را متوقف کند و تقریباً به نصف رسیده است، بلکه پیامدهای آن باعث افزایش قیمت تمام کالاها در بازار شده است.
در صورت افزایش قیمت دلار در مرکز مبادلات ارزی، بی شک قیمت کالاهای وارداتی نیز افزایش می یابد. از سوی دیگر در صورت افزایش نرخ دلار در بازار، این افزایش قیمت محرک گرانی به بازار آزاد ارز خواهد داد و قیمت ها در بازار آزاد نیز افزایش می یابد.
افزایش قیمت ارز در بازار رسمی و آزاد
افزایش قیمت کالاها بدون نظارت و کنترل در بازار مشاهده می شود و وقتی از فروشندگان سوال می شود که چرا قیمت ها به این شکل افزایش یافت؟ اکثر آنها به این پاسخ می دهند. اگر قیمت دلار آزاد به ۷۲ هزار تومان برسد و نرخ نیم دلار در بازار رسمی هر روز افزایش یابد، نباید انتظار داشت که قیمت کالاها در بازار افزایش پیدا نکند. به همین دلیل در چنین شرایطی مردم دیگر دلیل افزایش قیمت را از فروشندگان در بازار نمی پرسند، زیرا به درستی می دانند که دلیل افزایش قیمت ناشی از سردرگمی و روند رو به رشد قیمت ارز در بازار است. جهان، بازار رسمی و آزادتر.
نکته قابل توجه این است که در صورت افزایش قیمت دلار در صرافی، بدون شک قیمت کالاهای وارداتی افزایش می یابد، از سوی دیگر، اگر نرخ دلار در بازار افزایش یابد، این افزایش قیمت منجر به گرانی می شود. محرکی برای بازار آزاد ارز و افزایش قیمت ها در بازار آزاد ارز. این در طول زمان است مرداد در این ماه نرخ نیم دلار در کانال ۴۴ هزار تومان بود، از سوی دیگر نرخ دلار آزاد در انتهای کانال ۶۰ هزار تومان بود اما اکنون با رشد نرخ دلار نیم دلاری. در بازار رسمی و به ۵۳ هزار تومان می رسد، دلار آزاد نیز به بیش از ۷۲ هزار تومان رسیده است. این یک دور باطل است که کارشناسان می گویند اگر راه حلی پیدا نشود مردم با فشار اقتصادی بیشتری مواجه خواهند شد.
همسویی قیمت ارز نیمایی در مرکز مبادلات ارزی با قیمت ارز در بازار آزاد با افزایش تدریجی نرخ که مدتی است آغاز شده راهکار عملی برای ساماندهی نرخ ارز نیست، بعید است این اقدام بی تدبیری افزایش یابد. تغییر نرخ ارز بازار رسمی به بازار آزاد ارز نزدیک است
سیاست تک نرخی شدن ارز با افزایش نرخ اسمی موفقیت آمیز نیست
سید مرتضی افگه کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرگزاری “بازار” وی در خصوص سیاست تصمیم گیران اقتصادی در افزایش نرخ ارز اسمی به نرخ شناور گفت: هرکس الفبای علم اقتصاد را بداند متوجه می شود که در این شرایط باید تورم را کاهش داد تا با افزایش نرخ ارز تک نرخی شود. تصور اینکه چنین اقدامی باعث گران شدن همه کالاهای موجود در بازار می شود و از سوی دیگر ارز آزاد به جای کاهش قیمت آن را افزایش می دهد، اشتباه است. از آنجایی که بانک مرکزی اکنون به دنبال افزایش نرخ ارز همراه با تصمیم‌گیرندگان اولیه اقتصادی است، مشخص نیست که چه احساسی نسبت به این موضوع دارد.
وی با بیان اینکه تعدیل قیمت ارز نیمایی در مرکز مبادلات با قیمت ارز در بازار آزاد راهکار عملی برای ساماندهی نرخ ارز نیست، این در حالی است که مدتی است نرخ به تدریج در حال افزایش است، افزود. بعید است این اقدام بی‌ملاحظه بازار رسمی را به بازار آزاد ارز نزدیک کند، چرا که اکنون شاهد هستیم که قیمت دلار آزاد به بیش از ۷۰ هزار تومان رسیده است که این امر ناشی از افزایش قیمت است. رشد قیمت ارز در بازار رسمی صرافی که سیگنال گرانی به بازار می دهد
قیمت ارز نیمایی در حالی افزایش یافت که نرخ ارز در بازار آزاد میدان فردوسی نیز روند صعودی را طی می کند. تبعات منفی چنین سیاستی بدون شک گرانی و نارضایتی مردم و فعالان اقتصادی را در پی خواهد داشت. از سوی دیگر با سیاست کلی دولت و وعده های رئیس جمهور در زمان انتخابات مغایرت دارد
تناقض سیاست افزایش نرخ ارز نیمایی با شعارهای انتخابات ریاست جمهوری
این اقتصاددان و استاد دانشگاه افزود: اصرار وزیر امور اقتصادی بر افزایش نرخ ارز نیمایی در مرکز مبادلات ارزی است تا قیمت آن با نرخ شناور مطابقت داشته باشد. همانطور که مشخص است، وی بانک مرکزی را نیز متقاعد کرد که در این مسیر حرکت کند، در حالی که پیامدهای منفی و نامطلوب چنین سیاستی بدون شک گرانی، افزایش نرخ تورم و هرج و مرج است. بازار ارز و اقتصاد کشور نیز باعث نارضایتی مردم و فعالان اقتصادی شده است. از سوی دیگر با سیاست کلی دولت و وعده های رئیس جمهور در زمان انتخابات مغایرت دارد.
وی افزود: رئیس کل بانک مرکزی در دولت قبل با اجرای سیاست های درست توانست تا حدودی بازار را به ثبات برساند و نرخ ارز به این شکل بالا نرفت اما اکنون در رهبری وی در دولت چهاردهم بنابراین به نظر می رسد رئیس کل بانک مرکزی نباید نرخ نیمایی را در بازار رسمی ادامه دهد زیرا دود این سیاست به چشم مردم می رسد، سیاستی که قدرت خرید مردم را در این شرایط سخت پایین می آورد.
بر اساس این گزارش، قیمت ارز نیمایی در حالی افزایش یافت که نرخ ارز در بازار آزاد میدان فردوسی نیز افزایشی است. به هر حال قیمت دلار نیما که از ابتدای دولت چهاردهم با سرعت بالایی رکورد می زند، ۱۷ است. آذر رکورد جدیدی ثبت کرد و وارد کانال ۵۳ هزار تومان شد. روز شنبه در مرکز مبادلات ارزی و طلای ایران، هر اسکناس دلار آمریکا با نرخ ۵۴ هزار و ۶۲۷ تومان و حواله دلاری نیز با افزایش نسبت به روز کاری قبل با نرخ ۵۳ هزار و ۱۳۹ تومان معامله شد.
همچنین قیمت هر اسکناس یورو در صرافی ایران نسبت به روز کاری گذشته به ۵۷ هزار و ۷۰۵ تومان و نرخ نقل و انتقال یورو نیز نسبت به روز گذشته به ۵۶ هزار و ۱۳۳ تومان افزایش یافت. از سوی دیگر ارزش اسکناس درهم امارات ۱۴ هزار و ۸۷۴ تومان نسبت به روز گذشته افزایش یافته و نرخ حواله درهم نیز ۱۴ هزار و ۴۶۹ تومان نسبت به روز گذشته افزایش یافته است. ادامه افزایش قیمت ها و پیامدهای آن زمینه ساز افزایش قیمت ارز آزاد است.
