فردا؛ زمان راه‌اندازی بازار ارز تجاری :: افق میهن
بر اساس اعلام بانک مرکزی فردا دوشنبه ۵ آذرماه آخرین مهلت حضور صادرکنندگان در بازار مبادلات ارزی توفاقی است. بانک مرکزی پیش از این تاکید کرده بود که ۲۶ آذر بازار ارز تجاری (توافق شده) به طور کامل اجرا می شود.
به گزارش افق میهن، بانک مرکزی با راه اندازی بازار ارز تجاری (توافق) در تلاش است تا ارز را تک نرخی کند. بر اساس سیاست جدید ارزی بانک مرکزی، تمامی معاملات ارزی صادرکنندگان نیما و افراد و شرکت ها باید با نرخ توافقی در بازار ارز تجاری انجام شود.
اگرچه حرکت به سمت ارز تک نرخی و انتقال اختیار معاملات و تعیین نرخ ارز در بازار به بازاری رسمی و شفاف همواره آرزوی کارشناسان بوده است، اما در عین حال کارشناسان هشدار می دهند که این سیاست باید اجرایی شود. با ملاحظات
یکی از نگرانی ها تاثیر تغییر نرخ ارز بر واردات کالاهای اساسی و مواد اولیه است. اگرچه تامین ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی با توجه به بودجه ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده است، اما در کوتاه مدت ممکن است هزینه های تولید افزایش یافته و منجر به کاهش روند نزولی تورم شود.
البته سیاستمداران بر این باورند که تخصیص ۱۲ میلیارد دلار ارز ترجیحی با نرخ ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان در بودجه ۱۴۰۱، شوک تورمی سیاست جدید را خنثی می کند.
برخی کارشناسان نیز تاکید دارند که سیاست های بانک مرکزی در کنار عملکرد بازار توافقی ارز می تواند به بهبود تجارت کشور و رونق تولید داخلی منجر شود. به گفته آنها حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز با کاهش مازاد تقاضا و ایجاد شفافیت در نظام ارزی، ضرورتی اجتناب ناپذیر است که به بهبود اقتصاد کشور کمک می کند.
اجرای سیاست جدید بانک مرکزی نشان از رویکردی به روز در مدیریت بازار ارز دارد و به شرطی که پیامدهای آن از قبل برنامه ریزی شده باشد، می تواند به ثبات اقتصادی و شفافیت در نظام ارزی منجر شود.
اما موفقیت این سیاست مستلزم نظارت دقیق و اجرای تدریجی آن با در نظر گرفتن معیشت مردم و شرایط تحریم کشور است. این اقدام در صورت اجرای صحیح می تواند بازار ارز را در مسیری متعادل قرار داده و منجر به کاهش نوسانات غیرمنتظره شود.
* بازار ارز تجاری فردا به طور کامل اجرا می شود
بر اساس اعلام بانک مرکزی فردا دوشنبه ۵ آذرماه آخرین مهلت حضور صادرکنندگان در بازار ارز است. بانک مرکزی پیش از این تاکید کرده بود که ۲۶ آذر بازار ارز (توافق شده) به طور کامل اجرا می شود.
بنابراین، کلیه معاملات توافقی واردکنندگان و صادرکنندگان که قبلاً به روش واگذاری ارز حاصل از صادرات انجام می شد، از پنجم آذرماه سال جاری در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادلات طلا و ارز ایران انجام می شود. .
به گفته معاون ارزی بانک مرکزی، مبنای این بازار بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود و الگوریتم کشف قیمت آن مشخص و با استانداردهای جهانی است و از طریق فرآیند تطبیق، کشف قیمت را انجام می دهد.
بنابراین هر روز بر اساس میانگین وزنی قیمت معاملات، قیمت نهایی و نهایی کشف می شود که مبنای معاملات روز بعد خواهد بود.
به گزارش تسنیم، محمد آرام، معاون ارزی بانک مرکزی پیش از این درباره وضعیت قیمت گذاری در معاملات بازار تجاری اظهار داشت: قیمت در سامانه ارزی می تواند در محدوده ۳ درصد و در آنجا بالا و پایین شود. محدودیتی برای آن وجود ندارد. این یک استاندارد تجاری است که در معاملات بین المللی وجود دارد.
وی افزود: هدف سیاستگذار این است که دامنه وسیع نوسان و حد نوسان را در یک دایره معقول نگه دارد. زیرا در غیر این صورت بازار بی ثبات خواهد بود. زمانی که بازار متعادل باشد و حد نوسان آن معقول باشد. یعنی نوسانات روزانه وجود دارد که می تواند در همه بازارها اتفاق بیفتد.
* دلار نیما به تاریخ پیوست
از روز گذشته شنبه ۳ آذرماه معاملات سامانه نیما نیز با نرخ توافقی انجام شد و دلار نیما رسما وارد تاریخ شد. در اولین روز از انجام معاملات نیما با نرخ توافقی، با توجه به عرضه و تقاضای ثبت شده، از مجموع معادل ۷۶ میلیون دلار عرضه شد. معادل ۳۹.۵ میلیون دلار عرضه منجر به معامله شد که معادل دلاری میانگین موزون قیمت معاملات انجام شده حدود ۵۹۶۴۷۸ ریال است.
از ابتدا بهمن پتروشیمی، پالایش، فولاد، صنایع فلزات رنگین و فرآورده های نفتی نیز باید ارز حاصل از صادرات خود را به صورت توافقی در بازار ارز تجاری عرضه کنند، بنابراین از ابتدا بهمن تا یک ماه دیگر سامانه معاملات نیمایی فعال نمی شود.
طبق آمار، ۵۰ درصد از کل معاملات ارزی نیمه قیمتی، ۲۵ درصد ارز ترجیحی و ۲۵ درصد ارز شخصی است. از ۲۵ درصد سهم ارزی افراد، ۱۳ درصد مربوط به هزینه های شخصی شرکت ها و حدود ۱۲ درصد آن به دیگران اختصاص دارد.
طبق قطعنامه ۲۶ آبان در ماه بانک مرکزی ارز افراد به عنوان اولین گروه در سامانه ارزی تجاری عرضه شد. محل تخصیص ارز این گروه مرکز مبادلات و همچنین محل تسویه تعهد ارزی مردم نیز مرکز مبادلات ارز و طلای ایران می باشد.
فرآیند انجام معامله در تالار ارز تجاری به این صورت است که واردکننده پس از تامین ریالی درخواست خود را از طریق بانک عامل ثبت می کند. سقف قیمت خریدار به بانک عامل اعلام می شود. صادرکننده با انجام صادرات و انجام ارزیابی کلبه و ارز، دفترچه سفارش خریدار و فروشنده مطابقت داده می شود. صادرکننده حداقل قیمت را به بانک اعلام می کند. یعنی ارزش را کمتر از یک عدد نمی فروشد. این سفارشات در دفترچه سفارشات ثبت می شود. این درخواست ها مطابقت دارند و اگر سفارشات منجر به تراکنش شود، بانک عامل متوجه تراکنش می شود و تسویه ریالی انجام می شود.
تسویه ریالی در بازه زمانی یک روزه انجام می شود و تسویه ارزی در بازه زمانی ۷ روزه از زمان ثبت معامله صورت می گیرد و بعداً در سامانه های مرکزی عملیات پس از معامله انجام می شود.
بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، روانکارها، کربن بلک، مرکب، سیمان، سرامیک و انواع صنایع لبنی موظفند ارز حاصل از صادرات خود را از ۱۲ آذرماه ۱۴۰۳ به مرکز تحویل دهند.مبادله ایران به واردکنندگان بر اساس نرخ توافقی و ساز و کار اجرایی این مرکز. سایر صادرکنندگانی که در گروه‌های مذکور نیستند، می‌توانند ارز حاصل از صادرات خود را طبق روال قبلی یا به صورت اختیاری در سامانه ارزی تحویل دهند. عرضه کنندگان تجاری اما از فردا دوشنبه ۵ آذرماه کلیه صادرکنندگان و غیر واردکنندگان موظف به خرید و فروش ارز در این سامانه هستند.
بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، کلیه صادرکنندگان موضوع بند (۲) ماده (۸) آیین نامه استرداد ارز صادراتی به منظور واگذاری ارز حاصل از صادرات به دیگران، موظف به انتقال ارز خود هستند. از صادرات در مدت تعیین شده در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادلات ارز و طلا. ایران و در چارچوب دستورالعمل های مربوطه به دیگران بفروشد.
بانک مرکزی تاکید کرد: به منظور تکمیل اقدامات انجام شده برای راه اندازی و راه اندازی بازار ارز تجاری کشور، تاکنون علاوه بر طراحی سامانه های مورد نیاز، گروه های مختلف صادرکننده و واردکننده با هماهنگی اتاق بازرگانی ایران و وزارتخانه اقدام کرده اند. شرکت صنعت، معدن و تجارت وارد بازار ارز تجاری شده و معامله انجام داده اند.
لازم به ذکر است، میزان تراکنش های انجام شده در سامانه ارزی تجاری از ابتدای شروع به کار تا ۲۴ آذرماه به ترتیب ۳۴۴ میلیون درهم، ۵۸ میلیون دلار، ۱۰ میلیون یوان و ۱.۱ میلیون یورو بوده است.
در این مدت ۴۵۵ تراکنش در نتیجه ۹۲۴ ثبت سفارش به روش معاملات همسان انجام شد. در مدت مذکور ۲۲۳ بازرگان از طریق کارگزاران یا بانک های فعال در این سامانه تراکنش های خود را انجام داده اند.
تاکنون ۲۲ بانک به سامانه معاملات ارز تجاری متصل شده اند و ۱۹ بانک نیز ثبت سفارش و تراکنش کرده اند.
