فرهنگ فقیرپروری به کشور آسیب می‌زند | تا یک سال آینده افزایش قیمت سوخت اشتباه است

عزتی گفت: همین الان دولت باید تمام تلاش خود را برای ایجاد ثبات در جامعه به کار گیرد. قیمت ها و تورم را کنترل کند و حتی اگر در کاهش تورم موفق باشد، بهتر است.

افق میهن، محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور درباره قیمت بنزین گفت: کدام عقل سلیم می تواند بپذیرد که بنزین را با دلار وارد کنیم و با قیمت ۱۵۰۰ تومان بفروشیم؟ البته فعلاً نمی‌خواهیم کاری بکنیم.» این سخنان عارف با واکنش‌های متفاوتی همراه بوده است، هرچند وی در مورد افزایش قیمت بنزین در کوتاه‌مدت صحبتی نکرده است، اما برخی این سخنان را یک اقدام به حساب می‌آورند. مقدمه افزایش قیمت سوخت

بر اساس گزارش فردا، اگرچه اکثر کارشناسان اقتصادی افزایش ناگهانی قیمت بنزین را خطرناک می دانند اما برخی رسانه ها از افزایش قیمت دفاع کرده اند. به عنوان مثال روزنامه جوان با اشاره به قشر مرفه نوشت: کسی که آینه بغلش ۵۰ میلیون تومان قیمت دارد و در طول سال همیشه در راه است و خوش می گذراند چرا در مجموع یک میلیون بنزین نمی دهد؟

با توجه به این شرایط، سوالاتی مطرح می شود، از جمله اینکه آیا می توان در ابتدای کار دولت به دلیل شرایط قشر متمول، قیمت بنزین را به صورت ناگهانی افزایش داد و اساساً بهترین برنامه ریزی برای ساخت این بنزین چیست؟ قیمت سوخت نمایشگاه؟ مرتضی عزتی، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفتگو با فرارو او به این سوالات پاسخ داده است:

فرهنگ تربیت فقیر به کشور آسیب می زند

مرتضی عزتی به فرارو گفت«در بحث قیمت‌ها، در ایران با مشکل فرهنگی که توسط عده‌ای خاص ایجاد شده، مواجه هستیم. این افراد طمع و حسد را در جامعه گسترش می دهند. این یک خصلت غیر اخلاقی است که متأسفانه توسط گروه های خاصی در جامعه ایجاد می شود. این طرز تفکر می گوید که اگر فردی در جامعه ثروتمند است باید به هر نحو ممکن ثروتش را از او گرفت. متأسفانه این یک صفت ناخوشایند است که نه اخلاقی است و نه مذهبی یعنی به هیچ وجه قابل قبول نیست. متأسفانه این طرز تفکر توسط عده ای که در پست های کلیدی بودند ترویج و توسعه یافت و اتفاقاً این نیز نشان می دهد که این افراد در حد جایگاهی که در آن حضور داشتند نبودند. همان در واقع برخی می گویند اگر قرار است فردی پول خرج کند و یک ماشین خارجی خوب رانندگی کند، بهتر است یک و نیم برابر پول ماشین را از او بگیریم. این یک زشت اخلاقی است که بخواهیم به کسی که پول دارد ضربه بزنی و این رفتار باعث می شود افراد جامعه دچار نفاق شوند و آنهایی که واقعاً ثروتمند هستند با ظاهری ضعیف در انظار عمومی ظاهر شوند که برای جامعه بسیار بد است».

وی افزود: چرا باید این فرهنگ را در جامعه رواج دهیم که داشتن مال مذموم است؟ اتفاقاً باید شرایطی را فراهم کنیم که به توانایی و دارایی مردم افتخار کنیم. این فرهنگ از اوایل انقلاب رواج داشت اما در دهه ۱۳۷۰ کاهش یافت. الان حدود ۲ دهه است که عده ای در این مسیر افتاده اند تا بگویند مال ناپسند است. این طرز تفکر نه تنها از نظر فرهنگی اشتباه است، بلکه از نظر اقتصادی نیز پیامدهای منفی بسیاری دارد. یکی از آثار زیانبار این وضعیت ترس مردم از اظهار دارایی واقعی است. این وضعیت برابر است با کاهش شفافیت اقتصادی در جامعه. نکته منفی دیگر این است که این حالت باعث می شود مردم تمایل خود را به سرمایه گذاری و خلق ثروت از دست می دهند و در نتیجه کشور از سرمایه گذاری های کلان محروم می شود. نتیجه این ضد سرمایه داری فرار سرمایه، کاهش تولید و رشد فقر است. همان چیزی که امروز در ایران شاهد آن هستیم. در چنین شرایطی افراد تنبل، کم‌کار و کم‌صلاحیتی که نمی‌توانند شکم خود را سیر کنند طلبکار می‌شوند و افراد توانمندی که بتوانند خود را اداره کنند و کارآفرین باشند و تأثیر مثبتی بر جامعه بگذارند، مورد ظلم قرار می‌گیرند.. این فرهنگ پرورش فقیر و ضد سرمایه داری آسیب شدیدی به اقتصاد کشور وارد کرده است. بسیاری از کسانی که قدرت اقتصادی، قدرت کارآفرینی دارند و می توانند سرمایه گذار و ثروت آفرین باشند را از کشور فراری دادیم.

کسانی که برای افزایش ناگهانی قیمت بنزین عجله دارند به دولت ضربه می زنند

این استاد دانشگاه در ادامه گفت: در بحث بنزین نیز با همین استدلال نادرست مواجه هستیم که اگر فردی وضعیت مالی خوبی داشته باشد محکوم به خرید بنزین گران است. یارانه نمی دهیم؟ این چه بحثی است که در بحث بنزین آن که مدل ماشینش بالاست باعث افزایش قیمت می شود؟ این رفتار ظالمانه است. متأسفانه این رفتارها هر روز در جامعه بیشتر می شود و دولت های مختلف به خاطر منافع بودجه ای خود با آن مخالفت نکرده اند. اما این ماجرا ابعاد دیگری دارد. به نظر می رسد عده ای از همان ابتدا می خواهند دولت را با مشکل مواجه کنند. در واقع تمام تلاش این گروه این است که دولت اقدامی انجام دهد که از دید مردم منفی باشد. افزایش ناگهانی قیمت بنزین با هرج و مرج همراه است. بدون شک دوره فعلی بدترین زمان برای دست زدن به قیمت ها و انتشار قیمت ها است. به محض اینکه قیمت ها بالا می رود، دولت از نظر ضرورت به شدت منفور می شود. دقیقاً کسانی که می خواهند دولت را سرنگون کنند، اصرار دارند که اکنون زمان افزایش قیمت بنزین است..»

وی افزود: این دولت حداقل قبل از گذشت یک سال از تاسیس و اثرگذاری آن نباید دست به چنین اقداماتی بزند. در حال حاضر دولت باید تمام تلاش خود را برای ایجاد ثبات در جامعه به کار گیرد. قیمت ها و تورم را کنترل کند و حتی اگر موفق شود تورم را کاهش دهد، بهتر است. بنابراین اگر دولت به طور ناگهانی قیمت سوخت را افزایش دهد که قطعا افزایش تورم را به دنبال خواهد داشت، تمام اقدامات بعدی خود را خدشه دار می کند و حمایت مردم را از دست می دهد.. این رفتار باعث می شود مردم با سایر تصمیمات دولت همدل نباشند. تاکید می کنم هرکسی که بر افزایش ناگهانی قیمت سوخت اصرار دارد به دنبال آسیب رساندن به دولت است. اگر دولت قصدی در این زمینه دارد باید افزایش سهم را با برنامه ریزی دقیق و تدریجی اجرا کند نه در طول سال جاری. زمان زیادی از اعتماد مردم به دولت نگذشته است و چیزی نزدیک به ۵ درصد مردم به شرایط امیدوار شده اند، چرا باید با شتاب زدگی نه تنها آن ۵ درصد بلکه شاید بیش از ۱۵ درصد اعتماد مردم را از دست بدهیم. تصمیمات در زمینه سوخت؟ چرا جامعه را به ناامیدی سوق دهیم؟ این رفتارها یا از روی ناآگاهی است یا با هدف ضربه زدن به دولت».