ماجرای افزایش رسوب سپرده برای دریافت تسهیلات؛ وام گران «بانک مسکن»| قسط اول بعد از ۶۰ درصد پیشرفت

بازار؛ گروه خیابان و مسکن: تهیه تجهیزات ارزان قیمت هنوز به عنوان یکی از بزرگترین چالش های شرکت های انبوه سازه در زمان رکود تلقی می شود. اکثر فعالان بازار مسکن بر این باورند که این روزها سرمایه گذاری در حوزه مسکن به شکلی خاص کاهش یافته و این امر موجب افت چشمگیر بخش ساخت و ساز شده است.

آمارها نشان می دهد که بخش خصوصی با وجود ظرفیت بسیار بالاتر، سالانه ۳۵۰ هزار واحد مسکونی در کشور تولید می کند.

اگر طبق طرح جامع ساخت و ساز مسکن گفته می شد که باید سالانه ۹۰۰ هزار تا یک میلیون واحد مسکونی تولید شود تا تعادل بین عرضه و تقاضا ایجاد شود، معلوم می شود که چالش های مسکن سازان و انبوه سازان در کنار هم بسیار زیاد است. بخش مسکن مشکلات بیشتری نسبت به گذشته ایجاد کرده است.

یکی از مشکلاتی که بخش خصوصی امروز با آن دست و پنجه نرم می کند کمبود نقدینگی لازم به دلیل رکود در بازار و خرید و فروش است.

فعالان بازار مسکن معتقدند با سایه انداختن رکود در خرید و فروش مسکن بر بازار، شرکت های ساختمانی و انبوه سازی نیز از ضعف مالی تولید مسکن رنج می برند. اما سوال اینجاست: آیا توسعه دهندگان در کشورهای دیگر فقط باید دست خریداران را در ذهن داشته باشند؟ در شرایطی که خرید و فروش راکد است، آیا بانک ها نباید با اعطای وام ارزان به کمک بخش خصوصی بشتابند؟

متن کامل گفت و گوی خبرنگار خبرگزاری بازار با «فرشید پورحاجت» دبیر کانون سراسری انبوه سازان کشور را می خوانیم:

سازندگان برای دریافت فاینانس مسکن موظفند ۱۵ تا ۲۰ درصد پیش پرداخت خود را نزد بانک مسکن واریز کنند تا بتوانند تسهیلات بانکی دریافت کنند. اما معتقدیم برخی اقدامات این بانک حتی تا ۳۰ درصد نیز این سپرده را افزایش می دهد.

*داستان سپرده گذاری ۶ ماهه به سازندگان عمده برای دریافت تسهیلات بانکی نزد بانک مسکن همچنان ادامه دارد؟ زیرا سال گذشته این مشکل مورد انتقاد سازندگان قرار گرفت.

در سال گذشته نیز کاهش سپرده وجود داشت و اتفاقا امسال این کاهش با قوت بیشتری از طریق بانک مسکن ادامه دارد. سازندگان برای دریافت فاینانس مسکن موظفند ۱۵ تا ۲۰ درصد پیش پرداخت خود را نزد بانک مسکن واریز کنند تا بتوانند تسهیلات بانکی دریافت کنند. اما معتقدیم برخی اقدامات این بانک حتی تا ۳۰ درصد نیز این سپرده را افزایش می دهد. به هر حال قبلا می گفتند برای گرفتن تسهیلات بانکی باید ۱۵ درصد سپرده به مدت یک سال واریز شود. امسال این رقم به ۲۰ درصد رسیده است. اگر برخی اقدامات را جمع بندی کنیم، قطعا می بینیم که این تعداد سپرده نسبت به سال گذشته به ۲۰ تا ۳۰ درصد رسیده است.

برای اینکه بانک مسکن بتواند اولین قسط وام مسکن را پرداخت کند، واحد مسکونی باید حداقل ۶۰ درصد پیشرفت ساختاری داشته باشد.

* سپرده انبوه کشاورزان نزد بانک مسکن با استفاده از این حساب در سال جاری برای اخذ تسهیلات بانکی و وام مسکن ادامه خواهد داشت؟

امسال شرایط سختی خواهیم داشت. علاوه بر این که انبوه سازان در اجرا با چالش مواجه هستند زیرا اتفاق بزرگی که افتاده این است که اگر شرایط دریافت تسهیلات را داشته باشید، واحد مسکونی باید حداقل ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته باشد تا در اختیار مسکن قرار گیرد. بانک برای پرداخت اولین قسط وام مسکن یعنی زمین داشتن آماده باشید و تعدادی از امکانات را نصب کنید تا بتوانید قسط اول تسهیلات بانکی را دریافت کنید. این اقدام بانک مسکن فاجعه ای است که به نوعی تولید مسکن را به بن بست رسانده است.

در سال جدید شاهد هستیم که اتفاق مثبتی نیفتاده و شرایط اخذ وام بانکی از بانک مسکن سخت شده است.

* جلسه ای با مدیرعامل بانک مسکن در این خصوص برای رفع مشکل برگزار نکرده اید؟

یک سال پیش جلسه ای با مدیرعامل بانک مسکن داشتیم. در مورد افزایش تولید مسکن نیز بحث هایی مطرح شد، زیرا ساخت مسکن ملی به هر حال برنامه عملیاتی دولت است. ما معتقدیم تغییر مذکور باید در دستورالعمل اعتباری سال جدید منعکس شود. اما در سال جدید شاهد هستیم که اتفاق مثبتی نیفتاده و شرایط دریافت وام بانکی از بانک مسکن سخت شده است.

* به نظر می رسد با گذشت حدود دو ماه از سال هنوز دریافت وام بانکی مشکل است؟

فقط مربوط به این دو ماه نیست. با این حال، سطح دسترسی فعالان بخش خصوصی و مسکن به تسهیلات دور از دسترس است.

* در جلسه ای که با مدیرعامل بانک مسکن داشتید، به این موضوع اشاره نشد که بانک مسکن به دلیل ورشکستگی نمی تواند وام بدهد؟

در این جلسه بحثی درباره ورشکستگی بانک مسکن مطرح نشد. اما موضوع ما کاملا تخصصی بود و تمرکز ما بر روی سهولت پرداخت خدمات بود. زیرا تسهیلات بانکی و پرداخت وام به هیچ وجه با تورم مطابقت ندارد و تورم همواره بالاتر از سطح تسهیلات بانکی بوده است. به نوعی می توان گفت تعادلی بین تورم و میزان تسهیلات وجود ندارد.

سال گذشته که وضعیت بازار معاملات ملکی بسیار بدتر شد، صدها واحد صنفی و مشاور املاک تعطیل شدند و هزاران نفر بیکار شدند.

* چگونه می توان بخش مسکن را نجات داد؟

تنها راه نجات از این وضعیت حضور جدی دولت به عنوان سیاست گذار اصلی بازار مسکن است. اگر دولت تدبیر جدی داشته باشد، تکلیف فعالان و افراد شاغل در بازار ۱۴۰۳ روشن می شود و می دانند چه تدابیری باید اتخاذ کنند تا بیشتر از این دچار آسیب نشوند. گردش نقدینگی در این بازار می تواند برای بسیاری از شرکت ها عامل تعیین کننده باشد. بنابراین در صورت تداوم رکود این بازار، معیشت صدها نفر در خطر خواهد بود. به عنوان مثال، سال گذشته که وضعیت بازار معاملات ملکی بسیار بدتر شد، صدها واحد صنفی و دفتر مشاوره املاک تعطیل شدند و هزاران نفر بیکار شدند.

با توجه به وضعیت درآمدی مردم و متقاضیان مسکن، بعید است که در سال جاری بتوان از رکود بازار خارج شد.

* به نظر می رسد بازار مسکن امسال از رکود خارج نمی شود؟

با توجه به وضعیت درآمدی مردم و کسانی که به دنبال مسکن هستند، بعید است در سال جاری بتوان از رکود بازار خارج شد. تنها راه حل دخالت جدی دولت در وضعیت بازار است. دولت سیزدهم باید برای امسال برنامه عاجل و سیاست های درستی بیندیشد تا اندکی صنعت ساختمان و مسکن را نجات دهد.