ماندگارترین فناوری جهان؛ اجداد ما میلیون‌ها سال از یک نوع ابزار سنگی استفاده می‌کردند
کشف ابزار سنگی سه میلیون ساله در کنیا نشان می دهد که چگونه اجداد ما با یک فناوری ساده به مدت ۳۰۰۰۰۰ سال از تغییرات آب و هوایی جان سالم به در برده اند.
در یک مکان باستانی در کنیا، محققان شواهدی از تداوم فرهنگی شگفت‌انگیز یافته‌اند: انسان‌های باستانی علیرغم تغییرات شدید آب و هوایی، به مدت ۳۰۰۰۰۰ سال به یک فناوری ساخت ابزار سنگی وفادار ماندند. قدیمی ترین ابزار کشف شده در این مکان به ۲.۷۵ میلیون سال قبل باز می گردد. این کشف که در سایتی به نام Nomorutokenan انجام شد، نشان می‌دهد که چگونه یک فناوری ساده می‌تواند به لنگری برای بقای اجداد ما در دنیایی آشفته تبدیل شود.
به گزارش Erztechnika، دیوید برون باستان شناس از دانشگاه جورج واشنگتن و همکارانش ابزارهای سنگی را از لایه ای ۲.۷۵ میلیون ساله در محوطه ای به نام Nomorutokenan در کنیا کشف کردند. این ابزارها نمونه های کلاسیک نوعی ابزار معروف به “Oldwan” هستند. اولین نوع ابزار تیز و لبه دار ساخت بشر. بر اساس یافته های تحقیقات جدید، ابزارهای یافت شده در Nomorutokenan از قدیمی ترین ابزارهای شناخته شده اولدوانی هستند. تنها سه سایت دیگر در آفریقا ابزارهایی با قدمت بیش از ۲.۶ میلیون سال دارند.
سنگ چخماق به اندازه کف دست، که از صخره های رودخانه با بریدگی هایی در یک یا هر دو طرف برای ایجاد لبه های تیز ساخته شده بودند، در زمان خود (حدود ۲.۹ تا ۱.۷ میلیون سال پیش) با فناوری پیشرفته در نظر گرفته می شدند. از دیدگاه باستان شناسی، این دوره زمانی فوق العاده طولانی است. به حدی که شامل چندین گونه و حتی بیش از یک جنس از انسان می شود. آخرین انسان هایی که از ابزار اولدو استفاده کردند از نظر ظاهر، رفتار و احتمالاً سبک زندگی به طور قابل توجهی با سازندگان اولیه خود تفاوت داشتند، اما فناوری ابزارسازی تا حد زیادی در طول این دوره طولانی بدون تغییر باقی ماند.
باستان شناسان معمولاً تنها بخش های کوچکی از این تاریخ عظیم را در هر مکان مشاهده می کنند که معادل یک یا دو نسل از انسان است. بنابراین وجود چندین لایه رسوبات در Nomorutokenan که به طور پیوسته حاوی ابزارهای مشابه برای ۳۰۰۰۰۰ سال است، یک کشف بسیار نادر است. این نهشته‌های رودخانه‌ای که با لایه‌هایی از خاکستر آتشفشانی در هم آمیخته شده‌اند، آثاری از ۳۰۰۰۰۰ سال تکرار همان مهارت را نشان می‌دهند: ساخت همان نوع ابزار با همان دقت و مهارت، تا حدود ۲.۴۴ میلیون سال پیش.
برای درک بهتر، کافی است تصور کنیم که اعضای یک یا چند گونه انسانی باستانی، دانش ساخت این ابزار سنگی را در یک مکان، از نسلی به نسل دیگر، برای حدود ۱۰۰۰۰ نسل (با فرض میانگین ۳۰ سال برای هر نسل) انتقال داده اند. برون گفت: «این سایت روایت خارق‌العاده‌ای از تداوم فرهنگی را نشان می‌دهد.
شرایط سخت منجر به ایجاد ابزار می شود
لایه های نوموروتوسن شامل دوره گذار بین “پلیوسن” و “پلیستوسن” است. زمانی که آب و هوای زمین پس از دو تا سه میلیون سال گرما به تدریج سردتر و خشک تر شد. بررسی دانه های گرده و بقایای گیاهی میکروسکوپی در رسوبات نشان می دهد که تالاب های ساحلی به آرامی خشک شده و جای خود را به علفزارهای خشک با بوته های پراکنده داده اند. در بازه های زمانی کوتاه تر، علائم آتش سوزی گسترده (وجود ذرات ریز زغال سنگ)، خشکسالی و انحراف رودخانه ها دیده می شود.
رهاب کینیانجوی باستان شناس از دانشگاه ملی کنیا در بیانیه ای گفت: علی رغم تغییر پوشش گیاهی، ابزارسازی ادامه یافت. یعنی تاب آوری.»
ساخت ابزارهای سنگی تیز احتمالاً به نسل‌های متوالی آنتروپوئیدها کمک کرد تا از تغییرات و خشکی محیط جان سالم به در ببرند. در پلیوسن گرمتر پیدا کردن غذا آسان‌تر بود، اما با خشک‌تر شدن آب و هوا، آنها مجبور شدند از لاشه‌ها تغذیه کنند یا زمین را برای ریشه‌های گیاهان و غده‌ها حفر کنند. بر روی یکی از استخوان های حیوان در Nomorutokenan، علائم برش دیده می شود، که نشان می دهد انسان ها گوشت را با ابزار برش می دهند. چیزی که با دست و دندانشان ممکن نبود. همچنین از ابزارهایی برای بیرون کشیدن غده ها و ریشه ها از خاک استفاده می شد.
ممکن است از چوب های تیز نیز برای این منظور استفاده شده باشد، اما چوب به ندرت در طول زمان حفظ می شود. بنابراین تنها ابزار سنگی و استخوان های تراشیده گواه قطعی دانشمندان است. به گفته دن رولیر، باستان شناس از دانشگاه اوترخت و یکی از نویسندگان این مطالعه، شواهد نشان دهنده “یکی از قدیمی ترین عادات ما به عنوان انسان است: استفاده از فناوری برای حفظ ثبات در مواجهه با تغییرات.”
داستانی به قدمت زمان
سایت Nomorutokenan همچنین می تواند نشان دهنده این باشد که فناوری Oldwani حتی قدیمی تر از آن چیزی است که قبلا تصور می شد. ابزار لایه‌های عمیق‌تر این مکان حاصل کار ابزارسازان ماهری بود که دقیقاً می‌دانستند در چه نقطه‌ای و در چه زاویه‌ای باید به سنگ برخورد کنند تا براده‌ای مناسب جدا شود. آنها همچنین با دقت سنگ های مناسب را افق میهن کردند. مثلا چرت ریزدانه (کلسدونی) که برای اصلاح بسیار مناسب است. این بدان معناست که ابزارها کار انسان‌هایی نبودند که به‌تازگی و به‌طور تصادفی «چگونه سنگ‌ها را با هم کوبیدن» کشف کرده بودند.
نیگوس باراکی، باستان شناس از دانشگاه جورج واشنگتن و یکی از نویسندگان این مطالعه، می گوید: «یافته ها نشان می دهد که حدود ۲.۷۵ میلیون سال پیش، انسان نماها در ساخت ابزار تیز مهارت بالایی داشتند. به این معنا که منشاء فناوری اولدوانی ممکن است قدیمی‌تر از تخمین‌های قبلی باشد. اگر باستان شناسان بتوانند مکان های بیشتری مانند Nomorutokenan پیدا کنند، ممکن است بتوانند اولین فصل های مبهم در داستان باستانی رابطه بین انسان و فناوری را کشف کنند.
در سال ۲۰۱۵، ابزار سنگی ۳.۳ میلیون ساله در سایت دیگری در کنیا به نام لومکوی کشف شد که به نظر می رسد پیش ساز ابزار اولدوانی باشد. این ابزارها شامل هسته های سنگی بزرگ با فرورفتگی های ناشی از ضربات مکرر و تعدادی تراشه سنگی است که عمداً از سنگ جدا شده اند. با این حال، تا کنون سایت دیگری با ابزارهای مشابه Lumkoi یافت نشده است. بنابراین، هنوز مشخص نیست که آیا آن ابزارها نتیجه یک نوآوری موقت بوده اند یا بخشی از یک سنت قدیمی تر.
حتی امروزه، شامپانزه‌های وحشی از سنگ‌های گرد به عنوان چکش برای شکستن دانه‌ها و استخوان‌ها (برای رسیدن به مغز استخوان خوشمزه‌شان) استفاده می‌کنند و در این فرآیند گاهی تراشه‌ها از سنگ خارج می‌شوند. به راحتی می توان تصور کرد که یکی از اجداد باهوش ما در گونه Australopithecus از این حادثه ساده الهام گرفته و به این نتیجه رسیده است که “سنگ ها را می توان عمداً تیز کرد!” از این منظر، Lumkoi ممکن است حد وسطی بین چکش‌های سنگی شامپانزه‌ها و ابزار برندگان اولدوانی باشد، اما واقعیت احتمالاً پیچیده‌تر از این روایت ساده است.
در نهایت، سایت Nomorutokenan ممکن است یکی از شواهدی باشد که نشان می دهد تمایل انسان به ساخت ابزار حتی قبل از آخرین جد مشترک آنها با شامپانزه ها است. سوزانا کاروالهو، باستان شناس پارک ملی گورونگوسا در موزامبیک و یکی از نویسندگان مقاله، می گوید: یافته های ما نشان می دهد که استفاده از ابزار ممکن است سازگاری کلی تری در میان اجداد اولیه ما بوده باشد.
این مطالعه در مجله Nature منتشر شد.
منبع: زومیت
