ما احتمالاً با سلاحی پنهان نئاندرتال‌ها را به ورطه انقراض کشاندیم: ژن‌های ناسازگار
یک مطالعه جدید نشان می دهد که یکی از دلایل احتمالی انقراض نئاندرتال ها، ناسازگاری ژنتیکی بین مادران دورگه و جنین آنها بوده است.
با وجود مطالعات زیاد، هنوز دقیقاً نمی دانیم چه عواملی باعث انقراض نئاندرتال ها شده است. تغییرات اقلیمی، ورود انسان‌های مدرن، بیماری‌ها و فشارهای اجتماعی تنها بخشی از توضیح‌های ممکن است، اما پاسخ قطعی هنوز در هواست.
انسان های مدرن ممکن است واقعا نئاندرتال ها را از بین ببرند، اما نه صرفاً از طریق جنگ و کشتار. یک مطالعه جدید نشان می دهد که وقتی این دو گونه با هم جفت می شوند، یک ناسازگاری ژنتیکی به آرامی و به آرامی خطر شکست بارداری را در مادران دورگه افزایش می دهد. این ناسازگاری بین مادر و جنین نیز می تواند به توضیح برخی از بارداری های ناموفق امروزی کمک کند.
ما می دانیم که بین ۵۰۰۰۰ تا ۴۵۰۰۰ سال پیش، انسان های مدرن و نئاندرتال ها تلاقی ژنتیکی داشتند. نئاندرتال ها حدود ۴۱۰۰۰ سال پیش منقرض شدند، اما بخش کوچکی از DNA آنها هنوز در انسان های غیر آفریقایی باقی مانده است که حدود ۱-۲٪ از ژنوم ما را تشکیل می دهد. اما به طور مرموزی، هیچ یک از آنها دی‌ان‌ای میتوکندری انسان‌های امروزی از نئاندرتال‌ها سرچشمه نمی‌گیرد. این نوع دینا توسط سلول های تخمک و نه اسپرم منتقل می شود، بنابراین همیشه از مادر به ارث می رسد.
پاتریک اپنبرگر و همکارانش در دانشگاه زوریخ سوئیس دلیل احتمالی این موضوع را بررسی کردند. آنها پیشنهاد می کنند که زنانی که والدینشان مخلوطی از انسان های نئاندرتال و مدرن بودند، ممکن است به دلیل ناسازگاری ژنتیکی با جنین خود، بیشتر در معرض سقط جنین بوده باشند.
یکی از ژن های کلیدی در این فرآیند، ژن PIEZO1 است که در انتقال اکسیژن در خون نقش دارد. انسان ها و نئاندرتال ها نسخه های متفاوتی از این ژن داشتند. محققان نحوه تعامل این نسخه ها با یکدیگر را بررسی کردند و آزمایشاتی را بر روی گلبول های قرمز خون انسان انجام دادند.
نتایج نشان داد که نسخه نئاندرتال (V1) باعث می‌شود گلبول‌های قرمز اکسیژن را قوی‌تر نگه دارند، در حالی که نسخه انسان مدرن (V2) این کار را نکرد.
جنین های حاصل از جفت گیری نئاندرتال ها و انسان های امروزی می توانند در مادران نئاندرتال یا انسان های امروزی سالم رشد کنند. با این حال، طبق یافته های محققان، مشکلاتی در نسل بعدی ظاهر شد. اگر مادر دورگه (با هر دو نسخه ژن V1 و V2) جنینی را با دو نسخه V2 حمل می کرد، تمایل خون او به جذب اکسیژن بیشتر از جنین بود و در نتیجه انتقال اکسیژن از طریق جفت کاهش می یافت. این می تواند رشد جنین را مختل کند و خطر سقط جنین را افزایش دهد.
محققان بر این باورند که این ناسازگاری ژنتیکی می تواند به مرور زمان باروری نئاندرتال ها را کاهش دهد و نقش کوچکی در انقراض آنها داشته باشد. در عین حال، جمعیت زیادی از انسان های مدرن این مشکل را تجربه نکردند و نسخه نئاندرتال ژن PIEZO1 به سرعت توسط افق میهن طبیعی حذف شد. این توضیح می دهد که چرا دی DNA هسته ای نئاندرتال ها در انسان امروزی باقی مانده است، اما DNA میتوکندری نیست.
مطالعه جدید همچنین نشان می دهد که جهش های مشابه در ژن PIEZO1 امروزه وجود دارد و ممکن است باعث سقط جنین غیرقابل توضیح شود. به خصوص در مواردی که مادر و جنین نسخه های متفاوتی از ژن مذکور دارند.
دانشمندان تاکید می کنند که این یافته ها تنها یکی از عوامل احتمالی کاهش جمعیت نئاندرتال است و عوامل دیگری مانند تغییرات آب و هوایی، ورود انسان مدرن، بیماری ها و فشارهای اجتماعی نیز در انقراض آنها نقش داشته است.
این تحقیق در پایگاه داده Bioarchive منتشر شده است.
منبع: زومیت
