میزان تاثیر بارش‌های مداوم بر تولید برنج چقدر است؟/ برنجکاران به دنبال تغییر کاربری هستند

برنج یکی از کالاهای استراتژیک و مهمی است که با توجه به فرهنگ ایرانی و مصرف زیاد آن در سفره مردم نقش بسزایی دارد. کشاورزی در سال های اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی آسیب زیادی دیده است که در بسیاری از موارد خشکسالی و کم بارندگی، تغییر الگوی بارندگی و بارندگی های شدید زودرس را در پی داشته است و اگر رکود اقتصادی را نیز به این معضل اضافه کنیم، این امر نیز موجب می شود. این ممکن است دلیل مهمی باشد که چرا محصولاتی مانند برنج با محدودیت ها و مشکلات زیادی روبرو هستند. در ادامه این مقاله؛ با توجه به آغاز فصل برداشت برنج، موضوع حجم تولید برنج در کشور و شرایط کنونی آن در گفتگو با یکی از اعضای انجمن تولیدکنندگان و عرضه کنندگان برنج ایران مورد بررسی قرار گرفت.

سید تقی جعفریان – رئیس هیئت مدیره کارخانجات تولید برنج شمال کشور و عضو انجمن تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان برنج ایران – با اشاره به شرایط اقلیمی ایران و بارندگی‌های خارج از دوره مربوطه، گفت: آمارهای موجود در زمینه تولید و برداشت برنج ایرانی: آمار دقیقی وجود ندارد. میزان تولید برنج در کشور وجود ندارد. تاکنون چندین بار اعلام کرده‌ایم که به آمار دقیق نیاز داریم، اما کسی در این مورد اطلاعاتی ندارد. بارها نسبت به افشای میزان تولید اعتراض کرده ایم تا واردکنندگان از آن مطلع شوند و دولت نیز اطلاعات کاملی از وضعیت برنج در کشور داشته باشد. اما کسی اطلاعاتی نمی دهد.

وی افزود: حجم تولید اعلام شده اصلا صحیح نیست. آمار غلط ارائه می شود از ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن تا ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن و … هیچ کدام از آمارها صحیح نیست. هر سال سطح زیر کشت برنج کمتر شده و کاربری آن تغییر می کند. امسال به دلیل شرایط جوی کسری برداشت داریم. متولیان امر باید پاسخگو باشند.

کسری ۳۰ درصدی محصولات طارم نسبت به سال گذشته

جعفریان درباره تاثیر بارندگی های شمال کشور بر تولید برنج توضیح داد: اگر شرایط جوی نامساعد باشد، وضعیت برنج نیز به هم می خورد. امسال در برنج طارم حدود ۳۰ درصد کسری تولید داریم. تاکنون با توجه به اطلاعات ارائه شده توسط همه کشاورزان می توان گفت که ۲۰ تا ۳۰ درصد کسری محصول در مزارع وجود دارد که ناشی از عوامل مختلفی مانند شرایط جوی و بارندگی است که به محصولات آسیب رسانده است، کودها و سموم غیر استاندارد. و مناسب این واقعیت که بذرهای ما اصلاح نشده اند، همه به آسیب رساندن به کشاورزی ما کمک کرده است. دانه های برنجی که در بازار می آید مخلوط می شود و مثل تارم به دانه و برنج ما آسیب می رساند.

وی ضمن تاکید بر تغییر کاربری بسیاری از اراضی کشاورزی، گفت: بسیاری از مردم تغییر کاربری خود را از برنج داده اند و به دنبال واردات مرکبات و مرکبات هستند زیرا درآمد بیشتری نسبت به برنج دارند و با این کمبود آب، کشت برنج بیشتر می شود. هر ساله سطح زیر کشت برنج به جای افزایش، کاهش می یابد که نشان دهنده زیان بزرگی است که نیاز به واردات را افزایش می دهد.

یکی از اعضای انجمن تولیدکنندگان و عرضه کنندگان برنج ایران تاکید کرد: بسیاری آمار درستی ارائه نمی دهند زیرا کشاورزان و تولیدکنندگان می خواهند محصولات خود مانند زعفران و پسته را به فروش برسانند. اما قانون به مردم اجازه گرسنگی نمی دهد و با آن موافق نیست و این یکی از مشکلات مردم شمال کشور با دولت مردانه است. قانون اجازه نمی دهد و دولت نیز نیاز مردم را از طریق واردات تامین می کند.

سال گذشته نیز برنج کهنه در انبارها انباشته شد که سال گذشته به طور کامل توسط شرکت ها مصرف و پاکسازی شد. اما امسال دیگر موجودی برنج کهنه سال گذشته نداریم و برنج جدید در سال جدید رسیده و کسری محصول داریم.

هر سال مساحت کمتر می شود و تولید کاهش می یابد

وی با تاکید بر اینکه برنج مانند گندم یک کالای اساسی و استراتژیک است، گفت: دولت یا باید بگوید برنج به دلیل آب بر بودن مقرون به صرفه نیست، باید جلوی تولید را گرفت. برنج متوقف شده و مستقیم وارد می شود یا باید آن را بکاریم و گران بفروشیم که این بزرگترین چالش است هر سال شرایط بدتر از سال قبل است. مردم روز به روز بیشتر به دام می افتند و قدرت خریدشان کم می شود و از طرفی زمین های ما کوچکتر می شود و کمیت تولید کم می شود و با این بی برنامگی کمبود کود و سمی که کار نمی کند. دیگر کشت برنج برای کشاورزان سودی ندارد.

جعفریان ادامه داد: چون زمین گران شده است، دو سه سال دیگر کسی برنج نمی کارد و این برداشت تمام می شود. مشکل ما این است که آمار درستی نداریم. با مسئولان صحبت کردیم تا آماری از این که چه میزان زمین از طریق ماهواره زیر کشت رفته است؟ شما به راحتی می توانید این آمار را بدست آورید، اما نمی دانم چرا نمی گیرند؟ هر سال تکرار می شود که ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن برنج در کشور تولید و برداشت می شود و اصلا معلوم نیست این رقم از کجا می آید اما معتقدم کمتر از ۲ میلیون تن است.

برنج را از سفره مردم حذف کنید

وی افزود: درست است که برنج گران نیست اما کم کم از سفره های مردم محو می شود و این برای ما بسیار محسوس است. بازاری مثل قبل نیست و امسال بدترین رکود را تجربه می کنیم. سال گذشته مشکلات دیگری داشتیم و مردم نمی فروختند و بازار راکد بود بنابراین شرکت ها کمک کردند و بارها را تحویل گرفتند. در حال حاضر شرکت ها می توانند کمک کنند و خرید کنند اما قیمت در بازار برای ورود شرکت ها کافی نیست.

مدیرعامل کارخانجات تولید برنج شمال کشور با اشاره به کمبود نقدینگی در کشور گفت: همه مشکلات دست به دست هم داده و برنج را دچار مشکل کرده است. در حال حاضر بدترین وضعیت را در مورد برنج داریم. در حال حاضر نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد کسری داریم. چند سال پیش اعلام کردم که ۴۰ درصد کسری محصول داریم و خیلی ها انتقاد کردند که چرا اینطور گفته شد؟ اما معلوم شد که این ایده درست است. امسال هم اعلام می کنم که نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد کسری در تولید تارم داریم.

امسال ذخایر برنج سال های گذشته نداریم

وی افزود: سال گذشته نیز انباشت برنج کهنه در انبارها مشاهده شد که سال گذشته به طور کامل مصرف شد و توسط شرکت ها پاکسازی شد اما امسال دیگر موجودی برنج کهنه سال گذشته نداریم برنج جدید در سال جدید رسیده است و ما کسری محصول داریم. اگر سال گذشته کسری محصول نداشتیم، اکنون ۴۰ درصد برنج قدیمی ذخیره شده بود و این می تواند بازار را متعادل کند، اما امسال کسری داریم و آن ۴۰ درصد ذخیره قیمت را نداریم برنج طارم بالا خواهد رفت.

جعفریان در پایان تاکید کرد: مسئولان جهاد بگویند آمار موجود را از کجا ارائه می کنند و کدام نهاد استاندارد این موضوع را تایید می کند؟ بر چه اساسی آمار را بپذیریم؟ وزیر آینده باید کشاورزی را سامان دهد. ما کارخانه‌داران بخش تجاری هستیم و نمی‌توانیم محصول را از کشاورز بخریم و قیمت پایین می‌آید و متضرر می‌شویم. از طرفی اگر مصرف کننده قدرت خرید نداشته باشد قیمت را نمی توان به شدت افزایش داد در این صورت هم مردم متضرر می شوند و هم کشاورزان و تجار