نشریه علمی نیچر: در ۹۰ سال گذشته تنها ۵ زن از جمله مریم میرزاخانی برنده جوایز معتبر ریاضی شدهاند
نشریه معتبر علمی «نیچر» در گزارشی با تصویر مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی، آورده است که در ۹۰ سال گذشته سهم زنان در جوایز معتبر در رشته ریاضیات بسیار ناچیز بوده است و تنها او و ۴ زن دیگر. چنین افتخاراتی را کسب کرده اند.
این ژورنال در مقاله خود عنوان کرده است که جوایز بزرگی در زمینه ریاضیات مانند مدال فیلدز که معادل جایزه نوبل در این زمینه به شمار می رود، در قرن اخیر به طور قاطع به مردان تعلق گرفته است. که فقدان تنوع جنسیتی در بین برندگان را برجسته می کند.
به گزارش نیچر، شش مورد از برترین افتخارات ریاضی جهان، از جمله مدال فیلدز و جوایز آبل، شاو، ولف، کرافورد و بریکرو، در مجموع ۲۱۷ بار اعطا شده اند. اما سهم زنان در آنها تنها ۷ برابر بود.
در این میان تنها دو زن به نام های مریم میرزاخانی از ایران و کلر ویسین از فرانسه بودند که هر کدام توانستند دو تا از این جوایز را به خود اختصاص دهند. مریم میرزاخانی در سال ۲۰۱۴ برنده مدال فیلدز شد و پس از مرگ در سال ۲۰۲۰ به دلیل کار نظری خود در درک تقارن سطوح منحنی، جایزه “بریکترو” را دریافت کرد.
در ۳۰ ژانویه، کلر ویسین ۶۱ ساله اولین زنی بود که برنده جایزه کرافورد در سال ۲۰۲۴ در ریاضیات شد. خانم ویسین در سال ۲۰۱۷ نیز جایزه «شاو» را دریافت کرد.
کاترین لئونارد، رئیس سابق انجمن زنان در ریاضیات و استاد کالج Occidental در کالیفرنیا، درباره سهم زنان از جوایز ریاضیات میگوید که اگرچه وضعیت جوایز در سالهای اخیر بهبود یافته است، «با این حال، اگر زنان و سایر گروههای به حاشیه رانده شده باشند. دیده نمی شود، طبیعتاً کار آنها تجلیل و به اشتراک گذاشته نخواهد شد.”
اندازه گیری تعداد زنانی که در سراسر جهان در رشته ریاضی تحصیل می کنند یا در زمینه های حرفه ای و تحقیقاتی مرتبط کار می کنند دشوار است و اتحادیه بین المللی ریاضی که در ۸۰ کشور جهان فعال است آماری در این زمینه ارائه نمی دهد. با این حال، یک آمار قبلا نشان می داد که ۲۵ تا ۳۰ درصد از دانشجویان دکتری ریاضیات در ایالات متحده را زنان تشکیل می دهند.
کارولینا آراوجو، رئیس کمیته زنان اتحادیه بینالمللی ریاضی، به نیچر گفت: «در حالی که در سالهای اخیر آگاهی فزایندهای از شکاف جنسیتی و پیشرفتهای مهم وجود داشته است، برخی از جنبهها بدون تغییر باقی ماندهاند. آمارها نشان می دهد که در حالی که تعداد نویسنده های زن مقاله های علمی در ریاضیات به طور کلی در دهه های گذشته افزایش یافته است، نسبت زنان نویسنده در “مقالات برتر” در ریاضیات زیر ۱۰٪ باقی مانده است.
وی راه حل این مشکل را بیشتر در معرض دید پژوهشگران زن رشته ریاضی و همچنین تنوع بخشی به کمیته های تصمیم گیرنده در خصوص اهدای جوایز دانست.
خانم آرائوجو همچنین پیشنهاد کرده است که مؤسسات متولی اهدای جوایز به ریاضیدانان زن که دارای فرزند هستند و باید از آنها مراقبت کنند، از محدودیت سنی ۱۸ ماهگی برای هر کودک استثنا قائل شوند.
منبع: یورونیوز