پیش بینی تورم ۹.۵ درصدی و رشد ۱۳.۸ درصدی نقدینگی در برنامه هفتم توسعه
به گزارش افق میهن، جلسه امروز حکمرانی اقتصادی با حضور کوروش پرویزیان – رئیس پژوهشکده تحقیقات پولی و بانکی، محمد شیریجیان – معاون سیاست گذاری پولی بانک مرکزی، ناصر خیابانی – عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی – برگزار شد. و تیمور رحمانی – عضو هیئت علمی دانشگاه تهران – قسمتی از دانشگاه و پیمان قربانی قائم سمت مدیرعاملی موسسه اعتباری ملل توسط پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی با موضوع عوامل اصلی تورم در اقتصاد ایران ایجاد شد. و نقش و جایگاه سیاست های پولی و مالی در کنترل آن توسط تورم اشغال شده است.
در برنامه هفتم توسعه، رشد نقدینگی ۱۳.۸ درصد و تورم ۹.۵ درصد در نظر گرفته شده است.
پرویزیان در ابتدای این نشست به رشد نقدینگی ۱۳.۸ درصدی و تورم ۹.۵ درصدی هدف گذاری شده در برنامه هفتم اشاره کرد و گفت: در قانون برنامه هفتم توسعه، اهداف و معیارهای اصلاح نظام بانکی به شرح زیر است. در راستای افزایش ۱۳.۸ درصدی نقدینگی و دستیابی به تورم هدف ۹.۵ درصدی در برنامه هفتم.
در ادامه این نشست، رحمانی -عضو هیات علمی دانشگاه تهران- به رشد اقتصادی در نظر گرفته شده در برنامه هفتم اشاره کرد و گفت: با توجه به واقعیت اقتصادی، امروز نباید اصرار بر هدف گذاری رشد هشت درصدی در برنامه هفتم داشته باشیم باید اولویت کشور در بخش اقتصادی باشد. با این حال، هرگز تصور نمیشود که دولتها سعی در کاهش سریع تورم به سطوح پایین دارند، بلکه باید سعی کنند نرخ تورم را به محدوده متعادلی نزدیک به ۱۴ یا ۱۵ درصد برسانند که قابل تحمل است.
وی افزود: بدون کنترل و مهار تورم، رشد اقتصادی هشت درصدی بدون شک محقق نمی شود و از آنجایی که اقتصاد ایران به شدت منبع محور است و درآمدهای نفتی نقش مهمی در رشد اقتصادی کشور دارد، اگر بخواهیم افزایش یابد رشد از چهار تا پنج درصد به هشت درصد چیزی غیر از انتظار در کوتاه مدت است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: هدف گذاری برنامه ها به عنوان یک هدف بلندمدت ایرادی ندارد، بلکه باید تمرکز بر کنترل تورم باشد. زیرا بخش بزرگی از مشکلات اقتصادی جامعه ناشی از تورم است.
رحمانی تصریح کرد: در سال ۱۴۰۱ تصور میشد ایران با تورم شدید و بیثباتی اقتصادی مواجه بود، اما اقدامات بانک مرکزی موثر بود و به عنوان ترمزی بر تورم عمل کرد.
رشد اقتصادی در یک محیط تورمی رخ نمی دهد
قربانی قائم مقام مدیرعامل تعاونی اعتبار سازمان ملل متحد با اشاره به ریشه های تورم گفت: در کشور ما تورم ناشی از عدم تعادل و تقارن است و تا زمانی که ثبات لازم بین منابع و مصارف بودجه ایجاد نشود. این کشور، روابط خارجی و مشکلات اگر حل نشود و نوسانات نرخ ارز بالا نرود، باز هم شاهد تداوم روند تورمی در اقتصاد کشور خواهیم بود.
وی افزود: اساسا در فضای تورمی سرمایه گذاری برای رشد اقتصادی صورت نمی گیرد، بنابراین کاهش تورم باید در مرحله اول در دستور کار قرار گیرد تا بتوانیم فضای رشد اقتصادی را تجربه کنیم.
قائم مقام مدیرعامل موسسه اعتباری ملل در ادامه خاطرنشان کرد: در کشور ما موضوع انتظارات تورمی یکی از مهم ترین موضوعات در حوزه تورمی است و همچنین سیستم خرده فروشی در بازار و قیمت گذاری در کشور مطرح است یکی از عواملی که منجر به افزایش تورم در کشور می شود. به عنوان مثال در کشورهای دیگر سیستم خرده فروشی بازار به شکل کوچکتری وجود دارد و شبکه توزیع خدمات فروش را از طریق فروشگاه ها و زنجیره های بزرگ ارائه می دهد و پس از آن دولت می تواند به منظور کاهش قیمت کالاهای اساسی را بهتر کنترل و نظارت کند. فشاری که بر جامعه وارد میکنند، اما در کشور ماه تعداد خردهفروشان بسیار بیشتر از فروشگاههای بزرگ است و نظارت بر قیمتها را برای دولت سخت میکند تا فشار بر مردم کاهش یابد که یکی از عوامل نوسانات قیمت است.
بحران های سیاسی منجر به نوسانات ارز و خروج سرمایه می شود
در ادامه این نشست تخصصی، خیابان; استاد اقتصاد و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، بحران های سیاسی را یکی از عوامل اصلی نوسانات تورم در کشور دانست و گفت: بی شک بحران های سیاسی مستقیماً بر بازار ارز تأثیر می گذارد و نوسانات بازار ارز موجب عدم اطمینان در سرمایه گذاری و خروج از کشور می شود. . سرمایه یا به اصطلاح فرار سرمایه بر رشد اقتصادی تأثیر می گذارد.
وی همچنین به دو عامل مهم تورم یعنی عدم تعادل بازار ارز و سیاست پولی اشاره کرد و گفت: تورم در ایران ناشی از عدم تعادل بازار ارز و سیاست پولی است و یکی از مهمترین کانال هاست. کنترل تورم از طریق کانال بازار و به صورت وام. کانال های اعتباری باید منجر به تولید شوند و این سیاست با وجود کاهش عدم تعادل در بازار پول منجر به تورم شده است.
ثبات ملی و ثبات پولی، دو وظیفه اصلی بانک مرکزی است
در این نشست محمد شیریجیان – معاون سیاست پولی بانک مرکزی – نیز با اشاره به عملکرد بانک مرکزی و نقش آن در کنترل تورم، گفت: در همه کشورهای دنیا دو کارکرد ثبات مالی و ثبات پولی مهم است.» وظیفه اصلی بانک مرکزی است. علاوه بر این، کنترل انتظارات تورمی یکی از موضوعاتی است که نقش مهمی در موضوع تورم دارد.
وی افزود: علاوه بر این، در کشور ما علاوه بر سه کارکرد ذکر شده، تعدادی از عوامل خارجی نیز به وظایف بانک مرکزی اضافه شده است که برخاسته از عدم تعادل اقتصاد کشور است و بر وظایف اصلی بانک مرکزی تأثیر می گذارد. سیاست گذار پولی و این امر اثربخشی سیاست های او را تحت الشعاع قرار می دهد.
ثبات مالی پایه و اساس ثبات اقتصادی است
معاون بانک مرکزی بر این موضوع تاکید کرد ثبات مالی این امر به اثربخشی سیاستهای پولی کمک میکند، گفت: اگر موسسات مالی بتوانند از فعالیتهای مولدتر و مؤسسات اقتصادی به نحو مؤثرتری حمایت کنند، ثبات اقتصادی بهتر حاصل میشود و بانک مرکزی در دستیابی به ثبات پولی موفقتر خواهد بود.
شیرجیان خاطرنشان کرد: میانگین رشد نقدینگی در کشور در دوره ۶۲ ساله ۲۵.۷ درصد بوده که با تدابیر بانک مرکزی در سال گذشته به نرخ ۲۴.۳ درصد رسیده است که کمتر از میانگین ۶ دهه گذشته است. این نشان دهنده سیاست ثبات مدیریت است. پول بانک مرکزی دارد.
خاطر افزود: هدایت منابع اعتباری به سمت بخش های مولد و اولویت دار اقتصاد کشور به جلوگیری از آسیب به اقتصاد کشور، کنترل رشد نقدینگی و افزایش اثربخشی سیاست های بانک مرکزی کمک می کند. بر این اساس ابزارهای تامین مالی زنجیره ای شامل سفته، برات الکترونیکی، فاکتورینگ و سایر ابزارها طی یک سال گذشته برای تامین مالی بهتر فعالیت های اقتصادی مورد استفاده قرار گرفته است.
سهم بخش صنعت ۸۲ درصد از تسهیلات پرداختی را به خود اختصاص داده است
معاون بانک مرکزی به سهم گزینه های پرداخت در شبکه بانکی کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر بیش از ۶۲ درصد از گزینه های پرداخت در همه بخش ها تامین سرمایه در گردش بنگاه های اقتصادی است و این آمار نشان می دهد حدود ۸۲ درصد در مؤسسات بخش صنعت. همچنین ابزار گواهی سپرده ویژه تدوین شده است تا بتوانیم از آن برای تامین مالی پروژه های ایجاد و توسعه استفاده کنیم تا منابع به این فعالیت ها تخصیص یابد و قانون جدید بانک مرکزی ابزارهای خوبی را در اختیار سیاست گذار پولی قرار دهد. و اختیاراتی دارد تا بتواند سیاست های خود را بهتر اجرا کند.
شیرجیان ادامه داد: موضوع فشار هزینه ها تاثیر بسیار موثری بر تورم کشور دارد. یکی از مهمترین عوامل موثر بر فشار هزینه، نرخ ارز است. بر اساس برآوردهای انجام شده، نرخ تورم تولیدکنندگان و نرخ ارز مرکز ارز در اقتصاد کشور ۸۰ درصد همبستگی دارد و واردات کشش پایینی نسبت به نرخ ارز دارد و از سوی دیگر، صادرات کشور نیز پایین است. خاصیت ارتجاعی
وی افزود: بنابراین سیاست پولی مناسب در این شرایط این است که نرخ ارز به صورت کنترل شده تعدیل شود و اگر روند تعدیل تدریجی باشد، شوک اقتصادی بر بازار و اقتصاد کشور تاثیری نخواهد داشت.