چرا ماهی‌ها پلک ندارند؟ بدون پلک چگونه می‌خوابند؟
انسان روزی ۲۸۰۰۰ بار چشمان خود را باز و بسته می کند اما ماهی ها به دلیل نداشتن پلک این کار را انجام نمی دهند.
حدود ۳۵۰۰ میلیارد ماهی در آب های جهان وجود دارد، اما از بزرگترین ماهی مانند کوسه نهنگ که تا ۲۰ متر طول دارد تا کوچکترین ماهی کپور که تنها ۸ میلی متر است، هیچ کدام پلک ندارند. چرا
این کمبود پلک در واقع یک سوال دیگر را ایجاد می کند: ماهی ها چگونه بدون پلک می خوابند؟ زیرا خواب برای همه موجودات زنده بسیار مهم است. خواب نه تنها در بهبود وضعیت بدن پس از فعالیت روزانه (یا شبانه بسته به گونه) نقش دارد، بلکه برای حافظه و یادگیری نیز ضروری است.
آیا ماهی ها می توانند چشمان خود را ببندند؟
در انسان و بیشتر حیوانات، پلک ها مسئول محافظت از چشم در برابر گرد و غبار و سایر مواد زائد است که می تواند به شبکیه آسیب برساند. آنها همچنین دارای عملکرد هیدراتاسیون هستند که به قرنیه اجازه می دهد مرطوب بماند و خشک نشود.
اما ماهی هایی که در محیط مرطوب زندگی می کنند نیازی به این عملکرد ندارند. برخی از گونه های کوسه ها (به جز کوسه سفید بزرگ) نوعی پلک دارند، اما زیاد از آن استفاده نمی کنند. آنها دو پلک ثابت دارند که پلک سوم روی پلک پایینی به نام غشای تحریک کننده دارد که در واقع یک پوشش محافظ است که برای محافظت از چشم حیوان در هنگام حمله بسته می شود.
چگونه ماهی ها بدون پلک می خوابند؟
تشخیص خواب در ماهی ها دشوار است زیرا آنها هنگام خواب چشمان خود را باز نگه می دارند. اما دانشمندان با اندازه گیری ضربان قلب و فعالیت مغز ماهی ها دریافته اند که آنها وارد مرحله ای از بی تحرکی می شوند که شبیه به خواب است. در این دوره ماهی ها به دلیل عدم تحرک آسیب پذیرتر هستند و برای محافظت از خود از راهکارهای مختلفی مانند پنهان شدن استفاده می کنند.
دلقک ماهی و برخی از گونه های طوطی ماهی بدن خود را با مخاط محافظ در صخره های مرجانی می پوشانند، برخی دیگر در پناهگاه ها پنهان می شوند و برخی مانند کوسه گورخری به سادگی روی شن های کف دریا استراحت می کنند.
ماهی که هرگز نمی خوابد
برخی از ماهی ها مانند دلفین ها و کوسه ها برای نفس کشیدن باید به طور مداوم شنا کنند، بنابراین هرگز نمی خوابند. پس چگونه استراحت می کنند؟
یک نیمکره مغز آنها در حالت استراحت قرار می گیرد در حالی که نیمکره دیگر به انجام وظایف خود ادامه می دهد. در واقع، مغز آنها برای استراحت نیمه فعال باقی می ماند تا بتوانند کارهای حیاتی را انجام دهند.
با این حال، گونه‌ای از ماهی‌ها به نام ماهی کور که در رودخانه‌های مکزیک و تگزاس زندگی می‌کنند تقریباً هرگز نمی‌خوابند، به‌خصوص ماهی‌هایی که در غارها در تاریکی مطلق زندگی می‌کنند. آنها کاملا نابینا هستند و تنها دو ساعت در روز می خوابند. به نظر می رسد این پدیده به دلیل وجود مولکولی به نام هیپوکرتین است که به وفور در مغز آنها وجود دارد. مولکولی که افراد مبتلا به نارکولپسی فاقد آن هستند.
منبع: یورونیوز
