چگونه «شپشِ سر» را از بین ببریم؟
کارشناس مسئول سلامت نوجوانان و مدارس مرکز بهداشت استان کرمانشاه راه های انتقال شپش و نحوه درمان و پیشگیری از آن را در بین دانش آموزان تشریح کرد.
الهه صادقی از شپش به عنوان حشره خون گیر یاد کرد و افزود: این حشره بسیار کوچک پوست انسان را نیش می زند و از خون آن تغذیه می کند و باعث خارش و سوزش در محل گزش می شود. پس از خاراندن پوست ناشی از نیش شپش، عوارض مختلفی مانند زردی ایجاد می شود.
صادقی با بیان اینکه آلودگی انسان به این حشره به دوران ماقبل تاریخ برمی گردد و در تمام کشورهای دنیا گزارش شده است، گفت: آلودگی به شپش متعلق به جامعه و طبقه اجتماعی خاصی نیست و همه افراد جامعه (به ویژه در زمان شیوع بیماری همه گیر) را درگیر می کند. می سازد
وی با بیان اینکه آلودگی به شپش در کودکان بسیار بیشتر از بزرگسالان است، تصریح کرد: شپش در زنان بیشتر از مردان است.
کارشناس مسئول سلامت نوجوانان و مدارس مرکز بهداشت استان درباره راه های انتقال شپش نیز گفت: یکی از راه های انتقال شپش تماس مستقیم با افراد مبتلا است، بنابراین در مکان های شلوغ از جمله مدارس احتمال ابتلا به شپش وجود دارد. بالا، و همه افراد با هر پیشینه اجتماعی-اقتصادی در معرض آن هستند. خطر ابتلا به شپش سر وجود دارد.
وی افزود: راه دیگر انتقال، تماس با وسایل آلوده مانند حوله، شانه، برس مو، کلاه، روسری، ماسک و چادر نماز، متکا و لباس خواب و غیره است که به صورت مشترک استفاده می شود یا در یک مکان کنار هم قرار می گیرد. . همچنین انتقال شپش از طریق صندلی در سالن اجتماعات، کلاس های درس، وسایل نقلیه عمومی، کمد لباس، حمام عمومی، رختکن، استخر و غیره امکان پذیر است.
وی در خصوص خطرات آلودگی به شپش گفت: به دنبال گزش شپش به دلیل تلقیح بزاق و فضولات شپش به داخل بافت زیر جلدی خارش شدید ایجاد می شود. این خارش شدید باعث پوسته پوسته شدن و ضخیم شدن پوست به دلیل خاراندن بیش از حد می شود که می تواند منجر به عفونت های باکتریایی ثانویه مانند زرد زخم شود.
وی خاطرنشان کرد: مهم ترین عارضه شپش خراش شدید است که فرد را خسته، بی قرار و بی خواب می کند که می تواند یکی از عوامل افت تحصیلی در دانش آموزان باشد.
وی با بیان اینکه درمان های دارویی خوبی برای شپش وجود دارد، گفت: مردم برای درمان شپش زدگی به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه و از خوددرمانی خودداری کنند.
صادقی خاطرنشان کرد: داروهای شپش درمانی فقط برای درمان موارد عفونی بوده و پیشگیرانه نیست و پیشگیری تنها با رعایت بهداشت فردی و جمعی امکان پذیر است.
وی با بیان اینکه داروهای درمان شپش قادر به جداسازی نیش (تخم شپش) از مو نیستند، گفت: در این راستا لازم است پس از درمان، شپش ها را از مو جدا کرد.
صادقی افزود: برای این منظور افراد باید مخلوطی از آب و سرکه را به نسبت ۵۰ درصد تهیه کنند (یک فنجان آب را با یک فنجان سرکه ترجیحاً سرکه سفید مخلوط کرده) و این مخلوط را مستقیماً روی تمام موها بمالند و سپس ماساژ دهند. خوب بعد از حدود نیم ساعت باید با آب فراوان و شانه دندانه ریز شسته شود و پس از خشک شدن مو با انگشت جدا شود.
وی خاطرنشان کرد: کوتاه کردن موها تاثیری در درمان شپش ندارد، اما به تسهیل شانه کردن و رفع شپش کمک می کند. در این راستا قبل از کوتاه کردن موها باید آرایشگر را از شپش زدن فرد مطلع کرد تا آلودگی در آرایشگاه پخش نشود و یا می توانید موها را در منزل کوتاه کنید.
کارشناس بهداشت مدارس کرمانشاه همچنین در خصوص راه های پیشگیری از شیوع شپش گفت: رعایت بهداشت فردی مهمترین تاثیر را در پیشگیری از ابتلا به شپش دارد.
صادقی افزود: همچنین استحمام منظم و منظم، شانه کردن موها به دفعات در روز، تمیز کردن و شستن مرتب برس، شانه، لباس، شال گردن، کلاه و سایر وسایل شخصی و همچنین پرهیز از تماس با وسایل شخصی و لباس افراد مبتلا. و عدم استفاده از آنها وسایل شخصی مانند کلاه، شانه، برس و سایر وسایل دیگران نیز می تواند در پیشگیری از ابتلا به این حشره موثر باشد.
وی با تاکید بر لزوم بازدید منظم از موهای دانش آموزان توسط والدین، معلمان و مربیان بهداشت مدارس و ارجاع سریع موارد آلوده به واحدهای بهداشتی، گفت: در معاینه مو باید به موهای پشت سر بیشتر توجه شود. سر و بالای گوش همچنین برای یافتن آلودگی به شپش باید درزها و چین های لباس بررسی شود.
صادقی بیان کرد: همچنین برای جلوگیری از انتشار این حشره باید لباس ها و ملحفه ها را به طور مرتب شسته، در آفتاب خشک و اتو کرد. برای شستن لباس ها و ملحفه ها بهتر است از ماشین لباسشویی استفاده کنید.
وی بیان کرد: اگر فرد تحت درمان با فرد مبتلا به شپش در تماس نزدیک باشد، ممکن است تا دو هفته بعد مجدداً مبتلا شود، بنابراین مهمترین اصل در مبارزه با شپش معاینه و درمان اطرافیان افراد مبتلا است. در صورت آلودگی به شپش، ضد عفونی کلیه وسایل و وسایل مورد استفاده مردم به طور همزمان می باشد.