کنترل تورم هدف اصلی بانک مرکزی با مدیریت بازار ارز| ارز نیمایی نباید جهشی رشد کند
بازار؛ گروه بانک و بیمه: بحث تغییر نرخ اسمی ارز و رساندن آن به نرخ ارز آزاد اکنون از سوی وزیر اقتصاد و علیه بانک مرکزی به عنوان متولی تورم و کنترل بازار پول مطرح می شود که با توجه به شرایط فعلی چنین چیزی را نمی خواهد. وضعیت اقتصادی، مدتی است که تنش بین کارشناسان اقتصادی شکل گرفته است. مشکلی که بدون در نظر گرفتن عواقب آن اگر تصمیمی غیرکارشناسی در این زمینه گرفته شود، بی شک می تواند مشکلات و مصائب فراوانی را برای اقتصاد و بودجه کشور به همراه داشته باشد، چرا که بانک مرکزی از دیرباز توانسته است یک اجرای صحیح را ارائه کند. سیاست ارزی و او بازار ارز را حتی در شرایط سختی مانند وقوع شوک های بحران زا ساماندهی و کنترل کرد. از سوی دیگر وزیر اقتصاد تاکید دارد که نرخ نیمایی به آزاد برسد که به گفته کارشناسان بدون شک تورم را افزایش می دهد و بازار را شوکه می کند چرا که اقتصاد کشور در شرایطی نیست که نرخ نیمایی افزایش یابد. البته بانک مرکزی نرخ ارز نیمایی را با در نظر گرفتن متغیرهای اساسی اقتصادی تغییر داد و به تدریج از ۴۱ هزار تومان در ابتدای سال به حدود ۴۷ هزار تومان افزایش داد.
اینکه چرا هر از چند گاهی درباره تغییر نرخ ارز نیمایی صحبت می شود از جنبه های مختلفی قابل بررسی است. از آنجایی که برخی وجود ارز با نرخ های متعدد را مفسده می دانند، از سوی دیگر برخی از مدیران و برنامه ریزان کلان اقتصادی کشور به ویژه دست اندرکاران بانک مرکزی سعی در مدیریت نرخ ارز با نرخ های متفاوت در بازار دارند. به طوری که تورم افزایش نیابد، با این باور که وجود ارز با نرخ های متعدد می تواند برای اقتصاد مفید باشد و تا رسیدن به یک اقتصاد پویا و کاهش نرخ تورم، ابزاری برای جلوگیری از افزایش نرخ تورم باشد. تمرکز بانک مرکزی بر این است که در شرایط کنونی ارز باید دو نرخی موقتی باشد چرا که در شرایط فعلی اقتصادی کشور ارز تک نرخی جواب نمی دهد و می تواند بر اقتصاد کشور تاثیر منفی بگذارد. . اما ارز چند ارزی نباید مستمر باشد. البته این بانک از ابتدای سال به تدریج با توجه به متغیرهای اقتصادی نرخ ارز را افزایش داده است
به گفته رئیس کل بانک مرکزی، حفظ نرخ ارز در جهت کنترل تورم است، رویکردی که به گفته کارشناسان اقتصادی در این زمینه به دیدگاه بانک مرکزی نزدیک است، زیرا افزایش نرخ ارز معیشت و سلامت روان مردم را نیز تهدید می کند. به عنوان تصمیم گیری در مورد این موضوع بسیار حساس است
وجود ارز دو نرخی برای جلوگیری از افزایش نرخ تورم در نظر گرفته شده است
البته این روزها اختلاف بین وزیر اقتصاد و بانک مرکزی بر سر تغییر واحد پول نیمایی بیشتر شده است، آن طور که عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد می گوید; سیاست جدید ما نزدیک شدن بازار به نرخ نیما یعنی افزایش نرخ دلار نیما و کاهش نرخ دلار در بازار آزاد است. به عقیده وی، تفاوت قیمت ارز نیمه‌ارز با ارز آزاد باید تا حدی که توجیه‌پذیر باشد به حداقل برسد، زیرا به دلیل عمق نرخ‌ها، تفاوت قیمت توجیه‌پذیر نیست. در همین حال محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در اظهارات روز گذشته خود درباره ارز نیما در صحن علنی مجلس گفت: این نظر وجود دارد که در صورت افزایش قیمت ارز، صادرات نیز افزایش می یابد. که نمی تواند فکر درستی باشد زیرا یکی از سیاست های دوره ابتدایی ما باید کنترل نرخ ارز و سپس تورم باشد.
قیمت ارز نیمایی نیز ثابت نیست و از ابتدای سال نرخ آن از حدود ۴۱ هزار تومان به بالای ۴۶ هزار تومان رسیده است، بنابراین نرخ را نمی توان بیش از این مقدار افزایش داد. به گفته فرزین چون ما هم نگران نرخ تورم هستیم. پایین نگه داشتن نرخ ارز به معنای کنترل تورم است. اظهارات رئیس بانک مرکزی نظر کارشناسان اقتصادی است که به دیدگاه فرزین نزدیکترند چرا که افزایش نرخ ارز معیشت و سلامت روان مردم را تهدید می کند و تصمیم گیری ها در این زمینه از حساسیت ویژه ای برخوردار است.
اگر ارز تک نرخی شود، مردم اعم از مدعیان واقعی و قلابی به بازار سرازیر می شوند و از آنجایی که اکنون عرضه ارز محدود، ثبت، نظارت و محاسبه شده است، تعادل بازار به هم می خورد و این مشکل به احتمال زیاد وجود دارد. اتفاقی که از یک سو منجر به افزایش قیمت ارز و از سوی دیگر افزایش نرخ تورم می شود.
هجوم مردم به بازار با تک نرخی شدن ارز
آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرگزاری “بازار” نیمایی درباره اختلاف نظر وزیر اقتصاد و بانک مرکزی بر سر تغییر نرخ ارز گفت: جای تعجب است که وزیر اقتصاد به جای ساماندهی و ارتقای بازار سرمایه، به بهبود اقتصاد کشور نیز توجه دارد. به ویژه اجرای سیاست ها و برنامه های پرهیز از کسری وارد حیطه کاری بانک مرکزی شده و اجرای سیاست های این نهاد را مورد انتقاد قرار می دهد. البته اگر نظرات او کارشناسی و اصولی باشد، آنچه می گوید معنایی ندارد; نرخ ارز باید افزایش یابد و در شرایط اقتصادی کنونی چنین تصوری قابل تصور است.
وی با بیان اینکه تک نرخی شدن ارز به این معناست که هرکسی که نیاز به ارز دارد می تواند به راحتی آن را از بازار تهیه کند، افزود: بازار ارز هم اکنون تحت کنترل و مدیریت دقیق است و متقاضیان واقعی، تجار و فعالان اقتصادی بازارها هستند. ارز مورد نیاز شماست، اما اگر ارز تک نرخی شود، مردم اعم از متقاضیان واقعی و قلابی به بازار هجوم خواهند آورد و چون عرضه ارز در حال حاضر محدود، ثبت، نظارت و حسابداری است، بازار نیز تعادل دارد. مختل شده و این مشکل به احتمال زیاد از یک سو منجر به افزایش قیمت ارز و همچنین افزایش نرخ تورم خواهد شد.
زمانی که بازار قادر به تامین ارز متقاضیان نیست، خریداران ارز مجبور می شوند بسم الله از جمشید ارز بخرند و قیمت ارز به دست رانت خواران و سودجویان بیفتد زیرا ارز تک نرخی به معنای تک نرخی شدن است. ، که ارز به همه به یک قیمت داده می شود
احتمال حضور جمشید بسم الله در بازار!
این کارشناس اقتصادی در ادامه توضیح داد: زمانی که بازار قادر به تامین ارز متقاضیان نیست، خریداران ارز مجبور به خرید ارز از جمشید بسم الله می شوند و قیمت ارز به دست سودجویان و سودجویان می افتد. . چون ارز تک به این معناست که ارز به همه یکسان داده می شود. در چنین شرایطی قیمت ارز به دلیل تقاضای بی رویه در بازار از کنترل خارج می شود و کنترل آن کار آسانی نیست. البته طیب نیا، وزیر سابق اقتصاد گفته بود که ارز باید تک نرخی شود و همتی در ادامه اظهاراتش بر معرفی نرخ نیمایی به آزاد تاکید کرد، اما نکته اینجاست که وقتی نرخ نیمایی است. با نزدیک شدن به واحد پول آزاد، این دو نوع ارز یکدیگر را دفع می کنند.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی در دو سال گذشته با اجرای اقدامات اساسی توانسته بازار ارز را کنترل کند، گفت: شوک های بزرگی مانند شهادت اسماعیل هنیه رئیس جمهور و سید حسن نصرالله در شرایطی که بازار را مختل نکرده است. اکنون دوربین دنیا روی ایران متمرکز شده است، اما نرخ ارز سر به فلک نکشیده است، این نشان از مدیریت صحیح بانک مرکزی در کنترل نرخ ارز و ساماندهی بازار دارد، زیرا اگر این اتفاقات در زمان مدیریت شخص دیگری رخ می داد. نرخ ارز بدون شک به بیش از ۷۰ هزار تومان رسید در هر صورت این بانک توانست با تزریق ارز یا اقدامات دیگر از هجوم مردم به بازار برای خرید ارز جلوگیری کند.
بر اساس این گزارش؛ در دو روز گذشته نرخ برابری در بازار از مرز ۵۰ هزار تومان گذشت، بنابراین در معاملات امروز مرکز مبادلات طلا و ارز ایران، هر دلار آمریکا به ۵۰.۶۱ تومان و حواله دلار به ۴۷ رسید. بانک همچنان اصرار دارد که رشد سریع نرخ ارز برای نزدیک شدن به بازار آزاد در شرایط فعلی اقتصادی کشور که اقدامات کنونی برای کنترل نرخ تورم در حال اجراست، ضروری است. منجر به از بین رفتن اقتصاد و اجرای اقدامات کنترل تورم خواهد شد و باید به درستی مدیریت شود.
