۳۰ درصد از جمعیت کل کشور زیر خط فقر قرار دارند | کسری سازمان هدفمندی یارانهها رو به افزایش است
بررسی شاخص نرخ فقر نیز نشان می دهد که در سال ۱۴۰۲، ۳۰.۰۱ درصد از کل جمعیت کشور زیر خط فقر بوده اند که نشان می دهد نوعی چسبندگی نسبت به سال های گذشته در سطح فقر کشور ایجاد شده است.
افق میهن، دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس با انتشار گزارشی به تحلیل تحولات و چشم انداز اقتصاد ایران در آستانه تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۴ پرداخته تا مجلس و دولت را برای دستیابی به بودجه متناسب و کارآمد یاری کند. .
دفتر مطالعات اقتصادی این مرکز، داشتن تصویری به موقع و دقیق از وضعیت متغیرهای کلان اقتصادی را یکی از الزامات اصلی سیاست گذاری اقتصادی می داند و به همین منظور در گزارشی با عنوان «تحلیل تحولات و چشم انداز اقتصاد ایران بر در آستانه تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۴، به بررسی شاخص پرداخته است.
در این گزارش با بیان اینکه اولین شاخص موضوع رشد اقتصادی است، بیان شده است که پیش بینی می شود رشد اقتصادی کشور در سال های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ به ترتیب ۲.۵ و ۸.۲ درصد باشد که کمتر از رشد هدف هفتم است. برنامه (متوسط ۸ درصد) و رشد اقتصادی حاصله در چهار سال اخیر (متوسط) ۲.۴ درصد است. برآوردهای این مرکز همچنین نشان می دهد که رشد اقتصادی تابستان ۲.۵ درصد به دلیل قطع برق صنایع، روند نزولی رشد صادرات نفت و تداوم کاهش بودجه های دولت بوده است. علاوه بر این، تحلیل شکاف تولید در ایران نشان داد که روند این متغیر در سالهای اخیر کاهش چشمگیری داشته است و بنابراین نمیتوان از محل استفاده از ظرفیتهای خالی اقتصاد به افزایش رشد اقتصادی امیدوار بود. . در عین حال، همین تصویر از رشد با ریسک های مهمی نیز مواجه است که از آن جمله می توان به موضوع کاهش رشد موجودی سرمایه اقتصاد، رشد ناچیز بهره وری، عدم تامین پایدار انرژی برای صنایع و ادامه سیاست اشاره کرد. کنترل ترازنامه معین و اثرات منفی آن بر عرضه و تقاضای اقتصاد.
اما شاخص بعدی تورم است. مرکز تحقیقات پیش بینی کرد که باید شاهد ادامه روند کاهش تورم باشیم: همچنین روند نزولی تورم در فصول اخیر و رسیدن نرخ تورم کل به ۳۵ درصد بر اساس اعلام مرکز آمار در شهریور ۱۴۰۳ نیز با فرض ثبات شرایط ادامه خواهد داد. البته باید توجه داشت که روند عدم تعادل بودجه و بانکی همچنان در حال تشدید است و عدم تعادل انرژی همچنان یک چالش جدی است و سهم صادرات نفت از کل صادرات رو به افزایش بوده و همه این موارد از خطرات دستیابی است. اهداف رشد اقتصادی و تورم در برنامه هفتم. .
در توضیحات تکمیلی گزارش مرکز تحقیقات در مورد شاخص فقر و تحولات جزئی این شاخص، توضیح داده شده است که اگرچه نرخ تورم نقطه به نقطه کمتر از نرخ تورم کل است، اما به معنای روند نزولی تورم است. نرخ در فصول آتی، اما سهم بالای تورم خدمات با توجه به افزایش قابل توجه اجاره بها و عقب ماندن نرخ تورم خدمات نسبت به کالاها، نشان دهنده باقی ماندن تورم در سطوح بالای قبلی و روند نزولی است. نرخ تورم کاهش خواهد یافت.
این پژوهشکده افزود: برآوردهای این مرکز نشان می دهد که در صورت تداوم وضعیت فعلی، نرخ تورم در بقیه سال های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ هر چند با شیب کمتر به مسیر نزولی خود ادامه می دهد و تا پایان سال حدود ۸ درصد کاهش می یابد. پایان سال ۱۴۰۴. بررسی وضعیت نرخ تورم مورد انتظار نیز نشان می دهد که این متغیر متناسب با تورم کل روند نزولی دارد. طی دوره اخیر بانک مرکزی با پیروی از سیاست کنترل برخی ترازنامه ها سعی کرده با کاهش رشد نقدینگی به روند نزولی تورم سرعت ببخشد. اما با وجود موفقیت در دستیابی به رشد نقدینگی هدف در پایان سال ۱۴۰۲، روند این متغیر در سال ۱۴۰۳ افزایش یافت و تحقق رشد نقدینگی هدف بانک مرکزی برای سال ۱۴۰۳ (۲۳ درصد) با چالش های جدی مواجه خواهد شد و وجود دارد. عزم برای کاهش فشار کسری بودجه در شبکه بانکی و نظارت جدی بر بانک های ناسالم یکی از مهم ترین چالش ها خواهد بود.
بررسی وضعیت موجودی حساب جاری در فصول اخیر از دیگر شاخص های مورد توجه این گزارش است. بررسی این شاخص نشان دهنده افزایش تراز حساب جاری به دلیل افزایش چشمگیر صادرات نفت در بهار ۱۴۰۳ است که در صورت تداوم و با فرض تداوم رشد صادرات و واردات غیرنفتی کشور مشابه ۶ سال اول ماههای امسال منجر به مازاد ۱۳.۷ میلیارد دلاری تراز حساب جاری در سال ۱۴۰۳ میشود و از نظر بازار ارز، ثبت چنین آماری به معنای توانایی بیشتر بانک مرکزی در کنترل نرخ ارز خواهد بود.
کسری بودجه ای که در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از رسانه ها و کارشناسان بوده است. مرکز تحقیقات روایتی از وضعیت کسری بودجه ارائه می دهد که قابل توجه است. بررسی وضعیت بودجه نشان می دهد که دولت تا پایان سال ۱۴۰۳ به حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان منابع جدید برای تامین بودجه عمومی نیاز دارد که به نظر می رسد با عدم تخصیص برخی هزینه ها بر اساس مصوبه مذکور، بخشی از این کسری کاهش یابد. روال سال های گذشته همچنین با توجه به مجوز استقراض ۲۵ درصدی سهم صندوق توسعه، علاوه بر ۱۲۴ هزار میلیارد تومان استقراضی که تاکنون صورت گرفته، مابقی آن نیز تا پایان در اختیار دولت است. سال و کسری مذکور از محل باقیمانده منابع استقراض از صندوق و انتشار اوراق می باشد. مازاد بر بودجه تامین خواهد شد.
در تکمیل این قسمت از گزارش آمده است، اما به نظر می رسد چالش اصلی دولت در خصوص کسری بودجه، هدفمندی یارانه ها است که در سال های اخیر لطمات زیادی به انضباط مالی دولت وارد کرده است. سال
متاسفانه روند کسری سازمان هدفمندی یارانه ها در مدت کوتاهی رشد زیادی داشته است و چشم انداز کوتاه مدت ۱۴۰۳ نیز بدتر شدن وضعیت را نشان می دهد. برای روشن شدن وضعیت فعلی کافی است بدانیم در سال ۱۴۰۲ کسری هدف گذاری شده ۱۷۰ هزار میلیارد تومان بوده است (این رقم مستقل از عدم تخصیص ردیف های قانونی برای مدیریت کسری است). پیش بینی می شود در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان کسری داشته باشد.
بررسی شاخص نرخ فقر نیز نشان میدهد که در سال ۱۴۰۲، ۳۰.۰۱ درصد جمعیت کشور زیر خط فقر بودهاند که نسبت به سالهای گذشته نشان میدهد که نوعی چسبندگی در سطح فقر کشور ایجاد شده است: این نرخ در حدود تثبیت شده است. ۳۰ درصد شرایط موجود فقر نشان می دهد که کشور هم در سطح اقتصاد کلان و هم در سطح حمایت اجتماعی برای کاهش فقر نیازمند سیاست گذاری است.
گزارش مرکز تحقیقات نه تنها توصیفی از وضعیت موجود و چشمانداز آینده است، بلکه راهکارهای سیاستگذاری را نیز ارائه میکند، اصلاح رویه سیاستگذاری موضوعی است که باید مورد توجه جدی سیاستگذار قرار گیرد. وضعیت انتظارات تورمی شکننده و محدودیت سرمایه اجتماعی باعث میشود که سیاستهای اصلاحی با حاشیههای اجتماعی بالا با محدودیتهایی مواجه شود و در چنین شرایطی، استراتژی اصلاحات تدریجی اگرچه به همه اهداف دست نمییابد، اما میتواند مشکلی را حل کند. بخشی از مشکل
در ادامه این بخش از گزارش آمده است که اقدامات اصلاحی از جمله طراحی ابتکارات بین المللی به منظور ایجاد منافع مشترک برای جذب سرمایه خارجی، اولویت بندی سرمایه گذاری بر اساس بیشترین ظرفیت ارزش آفرینی، پیشبرد اصلاحات با هدف رفع ناکارآمدی ها. نظام بانکی و بودجه کشور به طور جداگانه در دستور کار قرار گیرد. علاوه بر این موضوع، تغییرات تدریجی قیمت های ثابت می تواند علاوه بر رفع عدم تعادل اقتصاد کشور، حداقل از تشدید مشکل عدم تعادل اقتصادی جلوگیری کند.