۷ اقدام وزارت اقتصاد برای رفع ناترازی نظام بانکی| ۱۳۰ هزار میلیارد تومان دارایی واگذار شد
به گزارش افق میهن، بر اساس مصوبه شانزدهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی مهر در سال ۱۳۹۶ کمیته فنی اصلاح نظام بانکی تشکیل شد. همچنین بر اساس تصمیم بیست و چهارمین جلسه این شورا دی در ماه همان سال مسئولیت اجرای فرآیند اصلاح و تجدید ساختار موسسات اعتباری آسیب پذیر و اجرای مصوبات کمیته فوق الذکر در محاسبه ترکیب اعضای کمیته فنی اصلاحات. نظام بانکی به دست بانک مرکزی افتاد و دبیرخانه کمیته نیز در بانک مرکزی مستقر است.
با این وجود، وزارت اقتصاد و دارایی از یک سو به عنوان سیاست گذار اقتصادی و از سوی دیگر به دلیل رابطه سهامداری با بانک های دولتی خصوصی شده و همچنین مسئولیت قانونی خود در قبال بانک های خصوصی دارای سهام مازاد، اقدامات موثری را در این زمینه انجام داده است. محدوده وظایف خود و استفاده از اختیارات خود برای رفع نارضایتی در نظام بانکی که در این گزارش به توضیح آن خواهیم پرداخت.
نظارت هفتگی بر اضافه برداشت بانک های تحت نظارت
بی انضباطی بانک ها در اضافه برداشت وام از بانک مرکزی یکی از عوامل اصلی نارضایتی در شبکه بانکی است. این وزارتخانه با نظارت و کنترل اضافه برداشت های هفتگی بانک های تحت نظارت، برنامه های موثری را برای کنترل و کاهش عوامل ایجاد اضافه برداشت در نظر گرفته و اجرا کرده است.
سازماندهی، اصلاح یا ادغام بانکها و مؤسسات اعتباری بیمار
این وزارتخانه در راستای اجرا و پیشبرد سیاست ها و برنامه های اقتصادی دولت در خصوص اصلاح نظام بانکی کشور در ادغام تعدادی از بانک ها و موسسات اعتباری در بانک های سپه و ملی نیز مشارکت داشته و وضعیت را به دقت پیگیری کرده است. از این ادغام ها و نتایج حاصل از آن مشکلات حل شده است.
دارایی های مازاد بانک ها و تبدیل آنها به دارایی های مولد
واگذاری دارایی های مازاد از بانک ها، توانایی بانک ها را در ارائه تسهیلات، کنترل نقدینگی و رفع عدم تعادل افزایش می دهد. در این راستا، این وزارتخانه با الزام بانک ها به واگذاری اموال مازاد، اخذ برنامه واگذاری و سپس نظارت بر اقدامات بانک های ذیربط، گام مهمی در این زمینه برداشته است.
از سال ۱۳۹۳ (ابتدای قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر) تا پایان بهمن در ماه ۱۴۰۲ مجموع واگذاری دارایی های مازاد توسط بانک های تابعه این وزارتخانه بیش از ۱۳۰۹.۵ میلیارد ریال بوده که ۷۶۵.۵ میلیارد ریال از محل فروش سهام غیربانکی و ۵۴۳.۸ میلیارد ریال اموال مازاد بوده است.
تغییر در اساسنامه Landesbanken
مشکلات ساختاری حاکمیت شرکتی بانک ها در سطح هیات مدیره، مدیریت ارشد و مسئول اعتبار بانک منجر به بدتر شدن کیفیت گزینه های پرداخت و افزایش معوقات و به تعویق افتادن گزینه های پرداخت شده است که در نهایت منجر به آن نیز می شود. افزایش معوقات و تعویق پرداخت منجر به کاهش درآمد بانک و عدم تعادل در درآمد و هزینه بانک ها شده است.
براساس قانون، تغییر اساسنامه بانک ها و شرکت های بیمه دولتی یکی از وظایف وزارت اقتصاد و دارایی است که در کمیسیون امور بانکی، بیمه و شرکت های دولتی به تفصیل بررسی و پیگیری شده است. وزارت مسئول در سال های اخیر بر این اساس، تغییر اساسنامه لندزبانکن بر اساس دستورالعمل الزامات حاکمیت شرکتی در لندزبانکن در دستور کار قرار گرفت.
تاکنون اساسنامه سپه و پست بانک و الگوی اساسنامه بانک های قرض الحسنه به تصویب هیأت محترم وزیران و شورای پول و اعتبار رسیده است و اصلاحیه اساسنامه سایر بانک ها نیز به تصویب رسیده است. نیز در دستور کار قرار دارد.
از سوی دیگر نظارت بر نحوه استفاده از تسهیلات یکی دیگر از مشکلات پیش روی بانک هاست که منجر به افزایش معوقات و تاخیر در پرداخت تسهیلات می شود. تخصص بانکی باعث کاهش معوقات و در نتیجه کاهش ناهماهنگی می شود. در این راستا، بر اساس پیشنویس لایحه برنامه هفتم توسعه، پیشنهاد میشود در راستای ارتقای بخشهای تولیدی کشور، یکی از بانکهای تخصصی موجود با اصلاح اساسنامه به بانک توسعه جمهوری اسلامی ایران تبدیل شود. اقتصاد از طریق تأمین مالی پایدار پروژههای توسعهای در مقیاس بزرگ و برنامهریزی برای کسب داراییهای سرمایهای دولتی. و تبدیل سایر بانک های تخصصی به بانک های توسعه صنعت.
بهبود نسبت کفایت سرمایه و افزایش سرمایه Landesbanken
بانک ها باید متناسب با کفایت سرمایه خود محدودیت هایی در پرداخت تسهیلات داشته باشند. با توجه به عدم رعایت این نسبت می توان گفت یکی از عوامل ناهماهنگی بانک ها همین امر است. افزایش کفایت سرمایه بانک ها می تواند این نسبت را بهبود بخشد. در این زمینه اقدامات زیر انجام شد:
استفاده از ظرفیت مندرج در بند (د) تبصره (۱۸) قانون بودجه سال ۱۴۰۱ به مبلغ ۳۵۰۰۰۰ میلیارد ریال از محل سهام و سهام دولت در شرکت های دولتی و دارایی های منقول و غیرمنقول واگذار شده به ۸ بانک دولتی. سال گذشته و بر اساس کسری سرمایه بانک ها. ، مامور تعیین شد.
تشکیل گروه نظارت و نظارت بر عملکرد بانک ها و بیمه ها
در اجرای تکلیف ماده (۱) قانون تشکیل وزارت امور اقتصاد و دارایی (مصوب ۱۳۵۳) و در اجرای سیاست کلان اقتصادی دولت و ایجاد نظام جامع نظارت و
ارزیابی با هدف تقویت و توسعه بانکداری اسلامی و حصول اطمینان از نظارت مستمر و تخصصی بر اساس قوانین و مقررات حاکم بر عملکرد نظام بانکی و صنعت بیمه. از ابتدای سال ۱۴۰۲ مقرر شد نظارت بر عملکرد واحدهای استانی بانکهای دولتی، بانکهای خصوصی (ملت، تجارت و صادرات ایران) و بیمه ایران که در هفت استان هدف (تهران، مازندران، خوزستان و …) فعالیت میکنند، اعمال شود. خراسان رضوی، فارس، آذربایجان شرقی و اصفهان).
این وزارتخانه یک کمیته فنی برای تحول دیجیتال ایجاد می کند و پیگیری مستمر تحولات در این زمینه را دنبال می کند. اجرای این فرآیند با کاهش هزینه های اداری، پرسنلی و غیره و با افزایش قابلیت اطمینان اعتبارسنجی باعث کاهش نرخ نکول مطالبات و در نتیجه کاهش هزینه های پولی می شود.