۸۷ درصد بدهی دولت بر دوش بانک های دولتی و خصوصی شده است
بر اساس گزارش بازار، تحلیل ارقام مطالبات بانکی در اسفند ماه ۱۴۰۱ استخراج شده از کدهای بورسی بانک مرکزی، ترازنامه بانکی و شاخص های ارزی و بانکی منتخب نشان می دهد که ۸۷ درصد از بدهی ملی بانک های کشور متعلق به دولت است. متعلق به بانک یا خصوصی شده است.
به عبارت دیگر ۶ هزار و ۵۲۴ میلیارد ریال از بدهی ملی عمدتاً به بانک ها تعلق دارد که دولت سهامدار و تصمیم گیرنده اصلی آن است و تنها ۱۳ درصد از بدهی ملی به بانک های خصوصی تعلق دارد.
بر اساس آمار اسفند ۱۴۰۱ بانک های توسعه تخصصی اعم از صنعت و معدن، کشاورزی، مسکن، توسعه تعاون و توسعه صادرات که همگی دولتی هستند در مجموع ۹۶۶ میلیارد ریال به دولت نیاز دارند. بانک های تجاری دولتی از جمله سپه، ملی و پست بانک که دولتی نیز هستند در مجموع ۳۲۶۵ میلیارد ریال از دولت طلب دارند. از سوی دیگر بانک های اصل ۴۴ خصوصی شده که قبلا دولتی بودند از جمله بانک صادرات ایران، ملت، تجارت و رفاه کارگران نیز ۲۲۹۳ میلیارد ریال از دولت طلب دارند. بنابراین تنها ۱۳ درصد از کل بدهی دولت به بانک های کشور معادل ۹۷۱ میلیارد ریال متعلق به بانک هایی است که از ابتدا خصوصی اعلام شده اند.
ارقام بدهی دولت به بانک ها در سال ۱۴۰۲ نشان می دهد که بانک های سپه، ملی، بازرگانی، صادرات ایران، رفاه کارگران، ملت، کشاورزی و مسکن بار سنگین بدهی دولت را متحمل شده اند و لازم است دولت در برنامه هفتم و بودجه آن را در دستور کار قرار دهد. برای سال های ۱۴۰۳ باید مشکل این بانک ها را در نظر گرفت. طبق آمار تیرماه ۱۴۰۲ و همچنین ماه های بعد، بار اصلی بدهی ملی بر دوش بانک های دولتی و پس از آن چهار بانک خصوصی شده و بانک های سپه و ملی تجارت بیش از ۳۶۲ همات خصوصی هستند. بانکها و بهویژه صادرات، بانکهای تجاری، دولتی و اجتماعی بیش از ۲۸۸ درخواست و بانکهای تخصصی از جمله کشاورزی و مسکن بیش از ۱۰۳ درخواست از دولت دارند.
کل تقاضای بانک های کشور از دولت و دستگاه های دولتی در اسفند ۱۳۰۰ در مقایسه با ۴۷۷ همات در سال ۱۴۰۰ به ۷۹۳ میلیارد تومان رسید و در سال ۱۴۰۱ ۶۶.۲ درصد افزایش یافت. بانک های تجاری دولتی با ۳۴۸ درخواست بیشترین درخواست را از دولت دارند و پس از آن بانک های غیردولتی با ۳۴۱ درخواست و بانک های دولتی تخصصی با ۱۰۳ درخواست در رتبه های بعدی قرار دارند.
مجموع تقاضای بانک های تجاری دولتی از جمله بانک سپه، بانک ملی ایران و پست بانک ایران از دولت و دستگاه های دولتی از ۱۴۰۷ «چکش» در سال ۱۴۰۰ به ۳۴۸۶ میلیارد ریال در اسفند ۱۳۰۰ با رشد ۱۴۸ درصدی رسید. در سال ۱۴۰۱ …
مجموع تقاضای بانکهای غیردولتی شامل بانکهای خصوصیشده صادرات ایران، ملت، تجارت، رفاه کارگران و بانکهای خصوصی از دولت و دستگاههای دولتی از ۲۵۳۰ چکش در سال ۱۴۰۰ تا ۳۴۱۰ میلیارد ریال در اسفند ماه بوده است. ۱۴۰۱ و آن رشد ۳۴.۸ درصد در ۱۴۰۱.
کل مطالبات بانکهای تخصصی اعم از بانکهای کشاورزی، صنعت و معدن، بانکهای توسعه مسکن و تعاون از دولت و دستگاههای دولتی از ۸۳۵ «چکش» در اسفند ماه ۱۳۰۱ به ۱۰۳۵ میلیارد ریال رسید که در سال ۱۴۰۱، ۲۴ درصد افزایش یافت.