ایران از بین ۱۲۱ کشور جهان در جایگاه ۹۵ کیفیت اینترنت زندگی دیجیتال / جایگاه ایران در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل از آن ۱۱ پله افت کرده
دنیای اقتصاد: پس از انتشار دومین گزارش انجمن تجارت الکترونیک تهران از شرایط اینترنت در ایران، اخیرا اتاق بازرگانی در گزارشی علاوه بر بررسی جایگاه ایران در برخی شاخص های کلیدی، در خصوص وضعیت فناوری کشور در مقایسه با سایر کشورها از جمله سطح دسترسی به اینترنت، سطح توسعه فناوری، سطح زندگی دیجیتال و غیره به مهم ترین چالش ها و آسیب های قطعی و اختلالات اینترنت بر کسب و کارها رسیدگی کرده است.
بر اساس گزارش اتاق تهران و بر اساس آمار ارائه شده توسط وب سایت معتبر Surfshark، شرکت فعال در حوزه امنیت سایبری و اینترنت، ایران از نظر کیفیت اینترنت زندگی دیجیتال در رتبه ۹۵ در بین ۱۲۱ کشور جهان قرار دارد. . این جایگاه در بین ۳۵ کشور منطقه آسیا سی و یکمین است. جایگاه ایران در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل ۱۱ پله کاهش داشته است.
پیش از این، انجمن تجارت الکترونیک دومین گزارش کیفیت اینترنت را منتشر کرده بود. در این گزارش، ایران در بین ۵۰ کشور منتخب و مشابه (از نظر تولید ناخالص داخلی) رتبه ۴۷ را از نظر اختلال اینترنت کسب کرده است. ایران در شاخص محدودیت اینترنت رتبه ۴۹ و در شاخص سرعت اینترنت در بین ۵۰ کشور رتبه ۵۰ را دارد. همچنین با توجه به اینکه به دلیل محدودیت های موجود، کاربران بین المللی به ویژه در حوزه تجارت و همچنین ایرانیان خارج از کشور در بسیاری از موارد امکان اتصال به دامنه های IR را ندارند، گزارش انجمن تجارت الکترونیک حاکی از آن است که فیلتر قطع کننده دسترسی به وب سایت های محدود شده، با اختلالاتی در ناوبری و اتصال مواجه می شود و این اختلالات خطر حملات سایبری و فیشینگ را افزایش داده است.
مشارکت ICT در ارزش افزوده اقتصاد
اتاق بازرگانی تهران در ابتدای گزارش خود به تحلیل سهم فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارزش افزوده اقتصاد پرداخته است. بر اساس این گزارش، بر اساس سالنامه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، پیش بینی می شود سهم ارزش افزوده بخش فناوری اطلاعات از ۱.۰۷ درصد در سال ۱۳۹۶ به ۱.۲۲ درصد در سال ۲۰۱۸ و در بخش CT از ۳.۶۲ درصد به ۴.۳۵ افزایش یابد. % در سال ۲۰۱۸. ۱۴۰۱ افزایش یافته است.
در ادامه این گزارش، روند رشد ضریب نفوذ اینترنت – که تعداد کاربران اینترنت به ازای هر ۱۰۰ نفر جمعیت را نشان می دهد – از ۵.۳۵ درصد در سال ۲۰۱۵ به ۱۳۹ درصد در سال ۲۰۱۴ افزایش یافته است. همچنین ضریب نفوذ اینترنت در سال ۱۴۰۱ مقایسه شده است. تا سال ۱۴۰۰ ۸.۶ درصد رشد داشته است. از سوی دیگر با توجه به اینکه آخرین به روز رسانی گزارش مربوط به پایان سال ۱۴۰۲ است، در این مدت ضریب نفوذ اینترنت نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد ۰.۷ درصدی داشته است.
همچنین سهم ایران در شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در سال ۲۰۲۳ با میانگین جهانی مقایسه شده است. بر اساس این نظرسنجی ۷۸.۶ درصد مردم ایران از اینترنت استفاده می کنند که بالاتر از میانگین جهانی در سال ۲۰۲۳ یعنی ۷۰.۵ درصد است. همچنین ۷۹.۵ درصد خانوارهای ایرانی به اینترنت خانگی و ۷۶.۲ درصد مردم به تلفن همراه دسترسی دارند. بر اساس گزارش اتاق تهران، سهم بالای ایران از کاربران اینترنت نسبت به میانگین جهانی، نشان دهنده اهمیت اینترنت در زندگی و تجارت است.
در ادامه گزارش اتاق بازرگانی تهران، شاخص آمادگی برای فناوری های مرزی آورده شده است. در این گزارش، بر اساس سنجش آنکتاد از شاخص آمادگی برای فناوریهای مرزی، ایران با امتیاز ۰.۵۳ در سال ۲۰۲۲ در بین ۱۶۶ کشور در رتبه ۷۵ قرار گرفته است. این کاهش، ایران را در جایگاهی کمتر از میانگین جهانی قرار داده است.
سهم کمی از صادرات محصولات فناوری است
پنج شاخص کلی برای سنجش آمادگی برای فناوریهای مرزی شامل توسعه فناوری، مهارتها، تحقیق و توسعه، صنعت و دسترسی به منابع مالی است. بررسی وضعیت ایران در شاخص فناوری و نوآوری در سال ۲۰۲۳ نشان می دهد که ایران از نظر دسترسی کاربران اینترنت از کل جمعیت در مقایسه با جهان از جایگاه خوبی برخوردار است. اما در یکی از مولفه های این شاخص که سهم صادرات محصولات با فناوری پیشرفته و صادرات خدمات دیجیتال است، ایران جایگاه خوبی ندارد و در بین ۱۶۶ کشور در رتبه ۱۱۸ قرار دارد.
اتاق بازرگانی تهران در این گزارش پس از تشریح وضعیت اینترنت در ایران، به تحلیل تاثیر اختلال اینترنت بر کسب و کارها پرداخته است. بر اساس این نظرسنجی کاهش حجم تراکنش های مالی در محیط اینترنت، استفاده از فیلترشکن های مختلف و افزایش خطر هک شدن پلتفرم های اینترنتی کسب و کار و کاهش انگیزه سرمایه گذاری در حوزه هوش صنعتی ، تنها بخشی از آسیب های ناشی از قطع شدن اینترنت و فیلتر شدن بسترهای خارجی ذکر شده است. هستند.
اتاق بازرگانی تهران اثرات اختلال اینترنت بر کسب و کارها را به دو دسته تأثیر مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می کند. کاهش بهره وری، کاهش کیفیت خدمات مشتری، پیامدهای مالی و تأثیر منفی بر شهرت برند. بحث اتاق بازرگانی در مورد کاهش بهره وری کارکنان کسب و کارهای متاثر از اختلال اینترنت این است که با قطع اینترنت در کسب و کار از طریق کاهش بهره وری، کارمندان نتوانند کار خود را انجام دهند. وظایف به درستی و روال ضروری مانند ارتباطات، انتقال فایل و داده های مهم شرکت و مشتری. مختل شده است. با توجه به اینکه در عصر دیجیتال، مشتریان انتظار دریافت خدمات سریع و مطمئن را دارند و نمی خواهند با مشکل قطع اینترنت یا سایر اختلالات مواجه شوند، بررسی اتاق بازرگانی تهران نشان می دهد که یک وب سایت با سرعت کم و یا با دسترسی ضعیف می تواند. منجر به از دست دادن درآمد و آسیب قابل توجهی به شهرت یک تجارت و کسب و کار آن می شود.
در ادامه این گزارش توصیه هایی به کسب و کارها شده است تا پیامدهای منفی قطعی اینترنت را به حداقل برسانند و به فعالیت خود ادامه دهند. در این زمینه، برای اختلالات شبکه که مربوط به مشاغل است، چالش هایی مانند خطاهای شبکه را می توان از طریق طراحی طرح های جامع برای اطمینان از انتقال بدون درز در طول اختلالات و ایجاد راه حل های پشتیبان برطرف کرد.
همچنین اتاق بازرگانی تهران اولویت بندی اقدامات حفاظتی، انعطاف پذیری و افزونگی را بسیار مهم می داند تا اطمینان حاصل شود که کسب و کار به خوبی در برابر اختلالات احتمالی آمادگی دارد. همچنین در گزارش اتاق بازرگانی تهران مبنی بر مقابله با تأثیر منفی اختلال اینترنت بر شهرت برندهای تجاری نیز اولویت حفاظت و انعطاف پذیری را تجویز کرده است تا بتوانند از اعتبار و اعتماد مشتریان خود محافظت کنند.
در نهایت اتاق تهران از نهادهای متولی اعم از شورای عالی امنیت ملی، شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی، سازمان تنظیم مقررات و کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه قوه قضائیه خواسته است تا وابستگی را متوقف کنند. از زندگی کسبوکارها، بهویژه کسبوکارهای حوزه اقتصاد دیجیتال، در فناوری و اینترنت. توجه ویژه داشته باشد و دولت باید با بازنگری در فرآیند نظارتی به توسعه کسب و کارهای جدید کمک کند. با توجه به اینکه رفع محدودیت های اینترنتی موضوع اصلی زندگی تجاری است، اتاق بازرگانی تهران به دولت پیشنهاد کرده است که نگرش خود را در حوزه فناوری به ویژه اینترنت تغییر دهد.
به همین دلیل بخش خصوصی بر خود لازم میداند که در راستای توسعه زیرساختها و برنامهریزی پایدار برای توسعه اقتصاد دیجیتال و کسبوکارهای مجازی و از طریق تسهیل شرایط برای توسعه کسبوکارهای فعال در حوزه تبلیغات، سیاستگذاری کند. ، بازاریابی، بازاریابی دیجیتال، گردشگری، تجزیه و تحلیل بازار و فروش. کالاها و خدمات در قالب زنجیره تامین کمک می کند.